ΝΙΚΟΣ ΞΥΔΑΚΗΣ
Στο χθεσινό εντιτόριαλ το διεθνές
ειδησεογραφικό δίκτυο Bloomberg θέτει ζήτημα παραίτησης του
νεοεκλεγέντος προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ.
Αφορμή, οι πρόσφατες σαρωτικές αποκαλύψεις της Διεθνούς Σύμπραξης
Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) για τις ειδικές συμφωνίες του
Λουξεμβούργου με εκατοντάδες πολυεθνικές εταιρείες, προκειμένου να
αποφύγουν τη φορολόγηση στις χώρες δραστηριοποίησής τους.
Ο επί εικοσαετία πρωθυπουργός του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου,
πρώην πρόεδρος του Eurogroup, εξελέγη στην κορυφή της Επιτροπής ύστερα
από σκληρές διακρατικές διαπραγματεύσεις, υποσχόμενος να σεβαστεί τις
επιθυμίες των ισχυρών εταίρων αλλά και να υπερασπιστεί τη δοκιμαζόμενη
ομοσπονδιακή συνοχή της Ε.Ε. – υπόσχεση εκ των πραγμάτων υπερφιλόδοξη,
εφόσον θα έπρεπε να συγκεράσει την α λα καρτ Ευρώπη της Μ. Βρετανίας, το
δόγμα λιτότητας της Γερμανίας, τη δημοσιονομική ευελιξία που ζητούν
Γαλλία και Ιταλία, και τις αμείλικτες πραγματικότητες ανεργίας, ύφεσης
και αποπληθωρισμού των μικρών κρατών.
Δεν χρειάστηκε όμως καν να αντιμετωπίσει τα τεράστια προβλήματα της Ε.Ε.
για να φθαρεί. Το ηθικό και πολιτικό πλήγμα των LuxLeaks είναι τόσο
σφοδρό, που απειλεί να θέσει εκτός μάχης τον Ζ.Κ. Γιουνκέρ, και πλήττει
μαζί του την Ευρωπαϊκή Ενωση και τη διαδικασία εκλογής ηγετών. Ως εκ
τούτου, πρέπει να αναλογιστούμε, κατά τα γνωστά: Ποιος ωφελείται από μια
τραυματισμένη, πολιτικά αδύναμη Ευρώπη; Διότι πρέπει να συνυπολογίσουμε
ότι η Ευρώπη περνά μια κρισιμότατη φάση, στην οποία διακυβεύεται η
συνοχή της, η επιβίωση του ιστορικού εγχειρήματος ολοκλήρωσης, αλλά και η
οικονομική επιβίωση και η αντοχή των δημοκρατιών στα κράτη-μέλη.
Επιπλέον, παρ’ όλα τα σφάλματα και την ολιγωρία, η εκλογή του άτυπου
πρωθυπουργού της Ε.Ε. έγινε με αυξημένη πολιτική νομιμοποίηση αντλημένη
από τις ευρωεκλογές.
Από μια άλλη όψη όμως, τα LuxLeaks καταδεικνύουν με τεκμήρια ό,τι ήταν
ήδη γνωστό: ότι δηλαδή στην καρδιά της Ευρώπης, εκεί όπου όλοι ομνύουν
στον υγιή ανταγωνισμό, τη διαφάνεια, την ισοπολιτεία και την ισονομία,
ανθούν φορολογικοί παράδεισοι, εις βάρος των εθνικών οικονομιών και της
συνολικής ευρωκοινοτικής πίστης. Κατά κάποιον τρόπο, τα LuxLeaks
καταδεικνύουν την υποκρισία που κυριαρχεί στην κορυφή της Ε.Ε., αλλά και
τον βαθμό εξάρτησης ηγετών και κρατών από τις μεγάλες εταιρείες.
Θυμίζουμε ότι κατά το bail in της Κύπρου ακούστηκαν αιτιάσεις για
ξέπλυμα χρήματος στις κυπριακές τράπεζες, και την ίδια στιγμή ήταν
ευκρινής ο φόβος της Μάλτας και του Λουξεμβούργου, τουλάχιστον, μήπως
έρθει η σειρά τους.
Τα LuxLeaks αποκαλύπτουν κι άλλες πληγές: την ασύγγνωστη διαπίδυση
μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού συμφέροντος. Ο ρόλος του διεθνούς
λογιστικού οίκου PwC στη σύναψη 548 φορολογικών συμφωνιών για λογαριασμό
342 επιχειρήσεων, κυρίως το διάστημα 2008-2014, δηλαδή μεσούσης της
κρίσης που έριξε στον δημοσιονομικό Καιάδα κράτη και λαούς, μάς οδηγεί
στα στελέχη που διενήργησαν αυτές τις νομότυπες πλην ανήθικες συμφωνίες.
Μπορούν αυτά τα στελέχη, ικανοί τεχνοκράτες κατά τα άλλα, να
αναλαμβάνουν κορυφαίες θέσεις δημόσιων λειτουργών στα κράτη που
ζημιώνονται από τη φοροαποφυγή;
Στα LuxLeaks καταγράφονται εννέα εταιρείες ελληνικών συμφερόντων· τις
φοροευνοϊκές συμφωνίες με το Λουξεμβούργο τις έκανε ο οίκος PwC, της
οποίας επικεφαλής φοροειδικός (senior tax manager) στον ελληνικό κλάδο,
έως τον Ιούνιο 2014, ήταν η κ. Αικατερίνη Σαββαΐδου, νυν γενική
γραμματέας Δημοσίων Εσόδων διορισμένη από τον υπουργό Οικονομικών.
Ευλόγως γεννάται το ερώτημα: Η κ. Σαββαΐδου γνώριζε τις συμφωνίες; Αν
ναι, υπάρχει θέμα ασυμβίβαστου ιδιοτήτων και σύγκρουσης
συμφερόντων; Αυτά πρέπει να απαντηθούν γρήγορα και πειστικά.
kathimerini.gr