Πώς «εξατμίζονται» 5 εκατ. ευρώ ετησίως στα άνυδρα νησιά

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 

Η «απεξάρτηση» άνυδρων νησιών του Αιγαίου από τις κοστοβόρες υδροφόρες θα επιτευχθεί, όπως δηλώνεται αρμοδίως, με τη δημιουργία μονάδων αφαλάτωσης και τη συντήρηση των υπαρχουσών. Στόχος, η επάρκεια νερού για ντόπιους και τουρίστες από τις αρχές του καλοκαιριού.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΑΛΙΟΣ
Την ανάθεση σε ιδιώτες της συντήρησης και διαχείρισης των μονάδων αφαλάτωσης στα μικρά νησιά εξετάζει η κυβέρνηση. Με τον τρόπο αυτό θα δοθεί λύση σε ένα διαρκώς επανεμφανιζόμενο πρόβλημα, των βλαβών λόγω πλημμελούς συντήρησης, που τελικά οδηγεί σε μεγάλη σπατάλη πόρων. Παράλληλα προωθείται νομοθετική ρύθμιση που θα επιταχύνει την εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης στα νησιά, για να σταματήσει οριστικά η μεταφορά νερού με υδροφόρες, που «εξατμίζει» 5 εκατ. ευρώ ετησίως.

Δυστυχώς, παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί τα τελευταία έτη, αρκετά άνυδρα νησιά εξακολουθούν να εξαρτώνται από τη μεταφορά νερού για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου, που έχει και την ευθύνη της μεταφοράς, το 2014 η Πολιτεία έστειλε νερό με υδροφόρες σε 7 νησιά στις Κυκλάδες και 5 στα Δωδεκάνησα. Τις μεγαλύτερες ποσότητες έλαβαν η Πάτμος (68.654 κυβικά), η Κίμωλος (55.340 κυβικά νερού), το Κουφονήσι (51.117 κυβικά) και η Αμοργός (33.936 κυβικά), ενώ μικρότερες ποσότητες νερού μεταφέρθηκαν στο Καστελλόριζο, τη Σύμη, τη Σχοινούσα, την Ηρακλειά, τη Δονούσα, τους Λειψούς, το Αγαθονήσι, τη Λέρο και τη Φολέγανδρο.
Είναι όμως η μεταφορά νερού δωρεάν; Κάθε άλλο. Το 2006-2014 διατέθηκαν 71,3 εκατ. ευρώ για τη μεταφορά νερού στα άνυδρα νησιά. Το 2014 διατέθηκαν περίπου 5,5 εκατ. ευρώ. Η γενική εικόνα, πάντως, δεν είναι απαραίτητα αποθαρρυντική καθώς τα απαιτούμενα έργα, που θα καλύψουν τις ανάγκες σε επίπεδο υποδομών, εκτιμώνται στα 3,1 εκατ. ευρώ. Πιο συγκεκριμένα:
Στις Κυκλάδες, έχουν αγοραστεί 3 μονάδες αφαλάτωσης, οι οποίες ωστόσο δεν έχουν εγκατασταθεί καθώς εκκρεμεί η εκτέλεση των συνοδών έργων (Δονούσα, Αιγιάλη Αμοργού και Κίμωλος). Σε δύο νησιά (Κατάπολα Αμοργού, Ηρακλειά) δεν έχει γίνει ακόμα η αγορά των μονάδων αφαλατώσεων.
Στα Δωδεκάνησα, σε ένα νησί (Καστελλόριζο) υπάρχει μονάδα η οποία έχει χαλάσει και απαιτείται η αντικατάστασή της. Σε άλλα 4 νησιά οι μονάδες έχουν αγοραστεί αλλά δεν έχουν εγκατασταθεί (Πάτμος, Πανορμίτης Σύμης, Λειψοί, Λέρος). Τέλος, στο νησάκι Πλάτη της Καλύμνου εκκρεμεί η αγορά μιας μικρής μονάδας αφαλάτωσης (1 κυβικού/ημέρα) για τον ένα κάτοικο του νησιού.
«Στόχος μας είναι μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού να έχουν όλα τα νησιά επάρκεια νερού», λέει ο γενικός γραμματέας Αιγαίου, Νίκος Ζωίδης. «Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, πρέπει να δρομολογηθεί άμεσα νομοθετική ρύθμιση, που να επιτρέπει κατά παρέκκλιση τη λειτουργία των αφαλατώσεων πριν από την ολοκλήρωση της διαδικασίας αδειοδότησης. Το θέμα συζητείται με τον αναπλ. υπουργό Περιβάλλοντος Γιάννη Τσιρώνη».
Ωστόσο η συντήρηση των μονάδων παραμένει ένα μείζον ζήτημα: πέρυσι το καλοκαίρι οι δύο της Μυκόνου χάλασαν ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα να ανατεθεί κατεπειγόντως η αντικατάστασή τους ώστε να μην ξεμείνει το νησί από νερό (πάντως, ο ιδιώτης δεν έχει ακόμα εξοφληθεί). «Την προηγούμενη εβδομάδα συζητήσαμε με τον αναπλ. υπουργό Ναυτιλίας Θόδ. Δρίτσα και τον περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιώργο Χατζημάρκο το ενδεχόμενο ανάθεσης, μέσω διαγωνισμών, σε ιδιώτες τής συντήρησης και λειτουργίας των μονάδων αφαλάτωσης στα μικρά νησιά», λέει ο κ. Ζωίδης. «Ή θα πρέπει να δώσουμε στους δήμους αντανακλαστικά ιδιωτικού τομέα ή να πάμε απευθείας στον ιδιώτη», λέει ο κ. Χατζημάρκος. «Υπάρχει μια συζήτηση σε εξέλιξη. Τα μεγάλα νησιά θα πρέπει να αναλάβουν μόνα την ευθύνη. Στα μικρά όμως θα μπορούσε να το αναλάβει η Περιφέρεια». Εκτιμάται ότι το κόστος του νερού σε μία μονάδα αφαλάτωσης την οποία θα διαχειρίζεται ιδιώτης θα είναι 1,5 ευρώ/κυβικό (συν 0,40 ευρώ/κυβικό ηλεκτροδότηση), όταν η μεταφορά κοστίζει 10 ευρώ/κυβικό. Τέλος, σημαντικό ζήτημα είναι η τιμολόγηση. «Πρέπει η δαπάνη να μετακυλίεται στον πολίτη, ανάλογα με τις δυνατότητες ανταποδοτικότητας», λέει ο κ. Ζωίδης.

Έντυπη "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"