Νομισματικός πόλεμος και Κίνα

ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ MARK GILBERT / BLOOMBERG
 Οι νομισματικοί πόλεμοι καλά κρατούν. Η Ταϊλάνδη προστέθηκε στις άλλες 20 χώρες που έχουν μειώσει τα επιτόκιά τους, καθώς όλες προσπαθούν να υποτιμήσουν τα νομίσματά τους περισσότερο από των άλλων.
Μόνον η Federal Reserve εξακολουθεί να δρομολογεί αύξηση των επιτοκίων τον Ιούνιο, με αποτέλεσμα να οδηγεί το δολάριο στα ύψη. Υπάρχουν, όμως, περισσότεροι τρόποι για να κερδίσει κανείς μια μάχη. Μπορεί κανείς να προκαλεί όλο και μεγαλύτερες απώλειες στον αντίπαλό του, αυτό δηλαδή που παθαίνουν οι ΗΠΑ. Ή μπορεί κανείς να κερδίζει έδαφος, όπως κάνει η Κίνα καθώς το νόμισμά της προελαύνει στην παγκόσμια αγορά.
Η συνεχιζόμενη ανατίμηση του αμερικανικού δολαρίου έναντι σχεδόν όλων των νομισμάτων του κόσμου βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος στις αγορές συναλλάγματος. Για τις αμερικανικές επιχειρήσεις η εκτίναξη του δολαρίου στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 12 ετών έναντι του ευρώ και η ενίσχυσή του κατά 20% έναντι των νομισμάτων των μεγαλύτερων εμπορικών εταίρων τους μέσα στο περασμένο έτος, εγκυμονεί τον κίνδυνο μιας κάμψης των εξαγωγών και της συνεπακόλουθης μείωσης των εσόδων τους.
Οι προβλέψεις πως το δολάριο δεν θα είναι πλέον το πρώτο διεθνές αποταμιευτικό νόμισμα στον κόσμο ήσαν μεν υπερβολικές αλλά η αλήθεια είναι πως έχει χάσει κάποιο έδαφος. Παραμένει κυρίαρχο, καθώς αντιπροσωπεύει το 62% των παγκόσμιων συναλλαγματικών διαθεσίμων σύμφωνα με το ΔΝΤ αλλά έχει χάσει από το 72% που αντιπροσώπευε το 2001. Στη διάρκεια του περασμένου έτους, το μερίδιο των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών συναλλαγών που αντιπροσώπευε το δολάριο αυξήθηκε σε πάνω από το 43% από το 39%, σύμφωνα με στοιχεία παγκόσμιου δικτύου που καταγράφει 20 εκατ. χρηματοπιστωτικές συναλλαγές ανάμεσα σε 10.800 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε περισσότερες από 200 χώρες. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, το νόμισμα της Κίνας αναβαθμίστηκε σε πέμπτο νόμισμα συναλλαγών στον κόσμο, ενώ στις αρχές του 2014 κατείχε την έβδομη θέση.
Το νόμισμα που χάνει στην παγκόσμια σκηνή είναι το ευρώ. Το μερίδιό του στις διεθνείς συναλλαγές μειώθηκε στο 28,75% από το 33,52% το οποίο αντιπροσώπευε το περασμένο έτος. Είναι, άλλωστε, λιγότερο δημοφιλές μεταξύ των κεντρικών τραπεζών. Το 2007, η Deutsche Bank προέβλεπε πως το ευρώ θα καταλαμβάνει το 30% ως 40% των παγκόσμιων συναλλαγματικών διαθεσίμων μέχρι το 2010, διαβρώνοντας την κυριαρχία του δολαρίου. Αντιθέτως, όμως, το ευρώ έφθασε στα υψηλότερα επίπεδά του τον Σεπτέμβριο του 2009 και έκτοτε διολισθαίνει σε επίπεδα κάτω του 23%. Ιδιαιτερότητα του νομισματικού πολέμου που διεξάγεται σιωπηρά και κρυφά είναι πως ενώ όλοι προτιμούν ένα ασθενέστερο νόμισμα για να ενισχυθούν οι εξαγωγές τους και η ανάπτυξη, εξακολουθεί να προσδίδει γόητρο σε ένα νόμισμα το να χρησιμοποιείται περισσότερο στις συναλλαγές.
Πολλά χρηματοπιστωτικά κέντρα προσπάθησαν να αποσπάσουν την εύνοια της Κίνας και να αναδειχθούν σε κορυφαία κέντρα συναλλαγών σε γουάν και τώρα η Κίνα προωθεί περισσότερο το νόμισμά της. Ενας γνωστός μου που ταξίδευε προ ημερών στην Ασία με ενημέρωσε για μια γιγαντιαία φωτεινή επιγραφή που διαφήμιζε το γουάν ως «το νέο παγκόσμιο νόμισμα». Ομως η φωτεινή επιγραφή δεν ήταν στην Κίνα αλλά στον αυτοκινητόδρομο που συνδέει την Μπανγκόγκ με το αεροδρόμιό της. Εν ολίγοις, η Κίνα κυριολεκτικά διαφημίζει το νόμισμά της στο εξωτερικό και φροντίζει να το βλέπουν όσοι προσγειώνονται στο αεροδρόμιο με τη μεγαλύτερη κίνηση στον κόσμο. Το γουάν αντιπροσωπεύει ακόμη μόλις το 2,06% των διεθνών συναλλαγών. Εχει, όμως, ενισχύσει τη θέση του, καθώς πριν από ένα έτος αντιπροσώπευε το 1,39%, ενώ μόλις πριν από τρία χρόνια, τον Ιανουάριο του 2012 κατείχε την εικοστή θέση σε ό,τι αφορά τη χρήση του και όχι την πέμπτη που κατέχει σήμερα. Αν οι ΗΠΑ χάνουν τον νομισματικό πόλεμο, η Κίνα μάλλον θα τον κερδίσει μακροπρόθεσμα.

 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ