Το ταξίδι στη Ρωσία

Τριτη Ματια

«Red Cavalry Riding», Kazimir Malevich, 1918

Συντάκτης: 

Πέπη Ρηγοπούλου

Το ταξίδι του πρωθυπουργού στη Ρωσία έδωσε ήδη την ευκαιρία για «εμβριθείς» αναλύσεις ξένων μέσων («Guardian»), να συνδυάσουν πολιτισμικές -υποτίθεται- και γεωπολιτικές αναλύσεις, στα ίχνη του αλήστου μνήμης καθηγητή Χάντιγκτον. Του ανθρώπου που με το έργο του εξέπεμψε την προφητεία περί «Σύγκρουσης των πολιτισμών» εν είδει θέσφατου, το οποίο μπορεί και να αποτελούσε προσωπείο ήδη διαμορφωμένων σχεδίων της υπερδύναμης και των συμμάχων της.
Οι αναλύσεις του Χάντιγκτον, που χωρίζουν τον κόσμο «στη Δύση και τους άλλους» (για την ακρίβεια, τη Δύση εναντίον των άλλων), υπήρξαν κατάφωρα χονδροειδείς και μεροληπτικές. Μόνον ένας τυφλός δεν θα αναγνώριζε ότι η Ινδία και η Ιαπωνία, με τα όποια προβλήματά τους, είναι δημοκρατίες όχι χειρότερες από τις δυτικές, ενώ ένας δευτεροετής φοιτητής Πολιτισμικών ή Διεθνών Σχέσεων γνωρίζει ότι ο πολιτισμός δεν μπορεί να συρρικνωθεί στη θρησκευτική του συνιστώσα. Ωστόσο, η σχηματικότητά τους δεν τις εμπόδισε να αποδειχτούν «προφητικές». Δεν είναι μόνον οι Δίδυμοι Πύργοι και οι δολοφόνοι του «Ισλαμικού κράτους» που έχουν εξαπολύσει την απόλυτη φρίκη, την οποία ηλιθιωδώς αποκαλούμε Μεσαίωνα, αδικώντας κατάφωρα τον ανατολικό και τον δυτικό πολιτισμό των Μέσων Χρόνων. Είναι οι πόλεμοι που εν ονόματι μιας μεροληπτικής και προκρούστειας εκτίμησης των δικαιωμάτων, και στην πραγματικότητα με στόχο τη διαπλανητική μονοπώληση των πηγών ενέργειας, υποδαύλισε και ενίσχυσε η υπερδύναμη στον Αραβικό Κόσμο και αλλού, ενώ προετοιμάζει να εξαπολύσει και στην Ουκρανία.
Αυτή είναι η συγκυρία μέσα στην οποία πραγματοποιείται και το ταξίδι του Ελληνα πρωθυπουργού στη Ρωσία. Συγκυρία που σφραγίζεται από το δυτικο-ευρωπαϊκό εμπάργκο κατά της Ρωσίας, τη σοβαρή οικονομική κρίση που ήδη σοβεί στη χώρα αυτή και τις πιέσεις προς την Ελλάδα είτε να δεχτεί έναν «ρεαλιστικό» συμβιβασμό, που σημαίνει την προσυπογραφή της εξόντωσής της, είτε την με κάθε μέσο εξώθησή της στον χώρο του Σκότους. Ακόμη μια αναδρομή στον καθηγητή Χάντιγκτον είναι εδώ απαραίτητη για να κατανοήσουμε τι σημαίνει το σκότος αυτό. Πράγματι, Ελλάδα και σλαβικός κόσμος, με προεξάρχουσα τη Ρωσία, θεωρούνται από αυτόν μια ριζική ετερότητα, κάτι που με απλούστερα λόγια σημαίνει χώρους που χρειάζονται είτε εκ βάθρων πολιτισμική και πολιτική χειραγώγηση είτε απλώς εξάλειψη.
Ολα τα άλλα, περί κοινής θρησκείας, πολιτισμικής παράδοσης και αμοιβαίας συμπάθειας των δύο λαών, κάθε άλλο παρά στερούνται σημασίας, έστω και αν και εδώ οι βιαστικές και ανιστόρητες γενικεύσεις μπορεί να υπηρετούν ευκαιριακούς δεκάρικους, αλλά μοιραία σχεδόν οδηγούν σε στερεότυπα το ίδιο ολισθηρά και επικίνδυνα με αυτά των οπαδών της σύγκρουσης των πολιτισμών. Ο πολιτισμός και ο δια-πολιτισμικός διάλογος αποτελούν οπωσδήποτε προνομιακά εργαλεία που διευκολύνουν τις συγκλίσεις και τις συμφωνίες σε όλα τα άλλα επίπεδα. Εστω και αν δεν τις εγγυώνται, διότι στις διεθνείς -και όχι μόνον- σχέσεις δεν είναι τα δίκαια αλλά τα συμφέροντα που αποδεικνύονται αποφασιστικά. Ωστόσο το ελληνικό και το ρωσικό κράτος που ωθούνται και πέραν των προθέσεών τους ακόμα σε μια –οσοδήποτε προσεκτική- σύμπλευση, έχουν κάθε λόγο να δουν με σοβαρότητα το βάθος των πολιτισμικών τους σχέσεων και ακόμη να εγκαινιάσουν κοινές πολιτισμικές πρωτοβουλίες σε ακόμα μια προσπάθεια να λιώσουν οι πάγοι.
  
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ