Υπέρ εφημερίδων και βιβλίων

 

14.07.2016, 20:23

Γιώργος Σταματόπουλος

Μου ’λεγε φίλος που πέρασε τον τελευταίο χρόνο στην πόλη Αλικάντε της Ισπανίας (κοντά στη Βαλένθια) ότι οι Ισπανοί δεν έχουν καθόλου καλές σχέσεις με τα βιβλιοπωλεία· ακόμη και στα βιβλιοφιλικά τέτοια η κίνηση είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Νέκρα, έλεγε και αναστέναζε.
Εντυπωσιάστηκε, αντιθέτως, με τη μανία τους να διαβάζουν εφημερίδες, εθνικής αλλά και τοπικής εμβέλειας. Οι τελευταίες μάλιστα είναι σε πρώτη ζήτηση όχι τόσο για τον κουτσομπολίστικο χαρακτήρα τους, όπως συμβαίνει με τις περισσότερες περιφερειακές εφημερίδες της χώρας μας, όσο για την καλαισθησία τους και την ποιότητα των κειμένων τους.
Αφθονες μικρές ειδήσεις και ακόμη πιο πολλά μικρά σχόλια που ανιχνεύουν και επεκτείνουν την είδηση. Εφημερίδες γνώμης, τις οποίες θα ζήλευαν πολλές από τις δικές μας εθνικές εφημερίδες. Ενα lay out να το πιεις στο ποτήρι, έλεγε σχεδόν συγκινημένος.
Είναι οιονεί παράδοξο· να διαβάζει κανείς εφημερίδες και να αδιαφορεί για τα βιβλία. Πού πήγε η παράδοση του Θερβάντες, του Ουναμούνο, του Σεμπρούν, του Λόρκα, του Λόπε δε Βέγα, τόσων ποιητών και μυθιστοριογράφων;
«Είναι σαν να μου ανακοινώνεις τον θάνατο της λογοτεχνίας» ψελλίζω. Η απάντησή του με ξαφνιάζει. «Εχω την εντύπωση -λέει αποφασιστικά- ότι ο κόσμος θα ξαναρχίσει να διαβάζει βιβλία και εφημερίδες και ας θρηνούν οι πολλοί την όπου να ’ναι εξαφάνισή τους.
»Και αυτό για τον πολύ απλό λόγο ότι θα κάνουμε υπερπροσπάθειες, εάν θέλουμε να μη χάσουμε τον εαυτό μας, ώστε να αποτινάξουμε τον εθισμό μας από την ηλεκτρονική πληροφόρηση· έτσι κι αλλιώς έχουμε απαυδήσει και έχουμε αηδιάσει από τον εκχυδαϊσμό της επικοινωνίας στα μέσα δικτύωσης. Χαμηλό επίπεδο, χολερικότητα, σπίλωση συνειδήσεων, ύβρεις, χύδην λαϊκισμός· οτιδήποτε κολακεύει την ημιμάθεια και τα χαμηλά ένστικτα».
Ετσι μπράβο, τέτοια λόγια (ώστε) ν’ αγαπιόμαστε, αισιόδοξα και φωτεινά μέσα στη μαυρίλα των καιρών. Στην παρέα μας ήταν κι ένας βετεράνος εκδότης, ενεργός ακόμη· παλεύει για το μεροκάματο. Μας βλέπει μες στην καλή χαρά και κουνάει απλώς το κεφάλι του, κάπως μελαγχολικά. Καταλαβαινόμαστε. Σωπαίνουμε.
«Τα παιδιά σήμερα εντάσσουν στο σώμα τους τούτες τις διαβολομηχανές. Διαβάζουν, τρώνε, παίζουν, κοιμούνται με τις συσκευές δίπλα τους. Τι μου τσαμπουνάτε αερόλογες αισιοδοξίες;».
Και για να μη μας κακοκαρδίσει τελείως μεταστρέφεται και συμφωνεί μαζί μας. Το χαρτί δεν θα πεθάνει, λέει ήσυχα για να μας δώσει κουράγιο. Μήπως βαθιά μέσα του το πιστεύει κιόλας; Μας λέει και τούτο: Στην Ιαπωνία και τη Φινλανδία, διάβασε κάπου ότι οι πωλήσεις των εφημερίδων αυξάνονται, χώρες που έχουν ρίξει πολύ βάρος στην Παιδεία τους, την έστω και εργαλειακή.