Όπως σε ένα δημοψήφισμα άνθρωποι ετερόκλητοι ψηφίζουν κάτι κοινό,
για χιλιάδες διαφορετικούς, σημαντικούς ή ασήμαντους, λόγους έτσι και
μετά το αποτέλεσμα τουBrexit οι πολιτικές δυνάμεις και οι πολίτες
επιχειρούν να περάσουν το αποτέλεσμα από την προκρούστεια κλίνη της
δικής τους, ιδιοτελούς και συχνά μοναχικής προσέγγισης και πάντα
προσπαθώντας να εξηγήσουν ένα ζήτημα ευρωπαϊκό με βάση τις εγχώριες
πολιτικές ισορροπίες που ούτε σχέση έχουν αλλά ούτε θα μπορούσαν να
σχετίζονται με τις εξελίξεις. Όμως είναι το αποτέλεσμα που διαψεύδει αρκετούς μύθους που καλλιεργήθηκαν τα τελευταία χρόνια γύρω από διάφορα ζητήματα και άρα ο λόγος που παράχθηκε μετά τοBrexit είναι συχνά ασυνάρτητος σε αντιδιαστολή με τους πανηγυρικούς που όλοι είχαν προετοιμάσει για να καρπωθούν μαζί με τον Κάμερον, τις δάφνες της διαφαινόμενης μέχρι το βράδυ της Πέμπτης, νίκης του NAI. Ενώ η γερμανική ελίτ ήταν έτοιμη να πει πως «δεν τρέχει τίποτε, συνεχίζουμε».
Φυσικά το αποτέλεσμα έχει ως κεντρική του ιδέα, μια αντίδραση συγκεκριμένων στρωμάτων της Βρετανικής κοινωνίας, με τις δικές της υπερβολικές ιδιαιτερότητες, απέναντι στην Ευρώπη χωρίς συνοχή, στην Ευρώπη της Γερμανικής ηγεμονίας. Όμως αυτή είναι η μία όψη μόνο γιατί η ανάλυση δείχνει ότι οι πιο συνειδητοποιημένοι ψηφοφόροι είχαν διάθεση να δώσουν μια ευκαιρία έστω σε αυτή την ΕΕ ενώ κάποιοι άλλοι κατανάλωσαν την εύπεπτη αντιμεταναστευτική ρητορική του Φάρατζ ή τις μικροκομματικές σκοπιμότητες του Τζόνσον. Αυτό το ετερόκλητο μείγμα συμπεριφορών λοιπόν έδωσε το αποτέλεσμα του ΟΧΙ. Αλλά για να δούμε πιο βαθιά:
Το δίπολο ξεκάθαρο όσο ποτέ μέσα στην Ε.Ε.
Στην Ελλάδα μιλούν κάποιοι αορίστως για τη νίκη των «λαϊκιστών» και του «φόβου» στη Βρετανία, ακολουθώντας το γνωστό απλοϊκό αφήγημα ενός αόρατου εχθρού, του λαϊκισμού, που μεταχειρίζονται για πάσα νόσο είτε μιλάμε για το ελληνικό είτε για το βρετανικό δημοψήφισμα . Ένα αφήγημα που προσπαθεί να μας πείσει ότι ο λαϊκισμός ήταν απών τον τελευταίο αιώνα αλλά εμφανίστηκε προσφάτως, με την ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών. Ξεχνούν βεβαίως ότι το αποτέλεσμα στη Βρετανία είναι προϊόν κυρίως της πολιτικής επιρροής των Συντηρητικών στη βρετανική κοινωνία και ότι ο Κάμερον ήταν η μειοψηφία τους, η τάση που κινήθηκε όψιμα στην αντίθετη κατεύθυνση για να ισχυροποιηθεί στο εσωτερικό του κόμματός του, αποτυχημένα τελικά. Άρα δεν υπάρχει λόγος να κρύβουμε τα προβλήματα πίσω από τον βολικό εχθρό, του πολιτικού απατεώνα Φάρατζ (και των συμφερόντων που εκπροσωπεί) γιατί το μείζον είναι ότι το Brexit υποστήριξαν συνολικά οι συντηρητικές δυνάμεις της Βρετανίας, ομολογώντας μάλιστα ότι το έκαναν μεταχειριζόμενοι ανεδαφικές υποσχέσεις.
Και απούσης πια της πάντα περίεργης και ευνοημένης Βρετανίας από τους κόλπους της ΕΕ, το πολιτικό δίπολο που ξεκάθαρα απομένει και αναδεικνύεται ακόμη περισσότερο μέσα και στις Ισπανικές Εκλογές είναι η αντίθεση μεταξύ της Ευρώπης της συνοχής και της Ευρώπης της λιτότητας, που τέμνει πλέον οριζόντια το Βορά από το Νότο και τις κεντροαριστερές δυνάμεις από τις συντηρητικές. Ξεκάθαρο όσο ποτέ !
Και εδώ ακριβώς έρχεται η χρεοκοπία της απολίτικης ρητορικής που μεταχειρίστηκε όλο και μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού συστήματος στην Ελλάδα αλλά είναι ακριβώς ο ίδιος πυρήνας σκέψης που μεταχειρίστηκαν οι Βρετανοί υπέρμαχοι του Βrexit για να ενδύσουν τη φοβική τους ατζέντα. Όταν οι εγχώριες δυνάμεις απαξίωσαν να συζητήσουν για την αντιμεταναστευτική ρητορική (την υπαινίχθηκαν κιόλας αν δεν την μεταχειρίστηκαν στην αρχή της προσφυγικής κρίσης) ως μια βαρετή υποχρέωση μιας αριστερής «μπαναλιτέ», δεν περίμεναν ότι αυτές ακριβώς οι προσεγγίσεις χαρακτηρίζουν όσους επιβουλεύονται την Ε.Ε. Το «ΝΑΙ σε όλα και με κάθε κόστος» και η απενοχοποίηση της ακροδεξιάς ρητορείας που έγινε για να ετεροκαθοριστούν κάποιες πολιτικές δυνάμεις, σήμερα εκπροσωπεί μια τρομακτική απειλή για την Ευρώπη.
Αποδομήθηκαν τα βολικά στερότυπα
Ήταν μια καθυστερημένη και αποτυχημένη αντίδραση στην αποδόμηση του στερεοτύπου της «ευρωσκεπικιστικής» αριστεράς που αντιδρούσε στη νεοφιλελευθεροποίηση της ΕΕ (όταν όλοι την θεωρούσαν μονόδρομο), αλλά που μετά την ελληνική κρίση και την αναγκαστική προσαρμογή και του ΣΥΡΙΖΑ, έμειναν αυτοί να πρωτοστατούν στη διάσωση της Ευρωπαϊκής Ιδέας ενώ οι συντηρητικές δυνάμεις ερίζουν για τη δική τους πιο βολική και άνιση εκδοχή της Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων. Αναγκάζονται δηλαδή να διολισθήσουν στη συζήτηση για μια άλλη Ευρώπη, οι δυνάμεις που μέχρι πρόσφατα επέμεναν ότι «αυτή είναι και αν μας αρέσει».
Αλλά ας αντικρύσουμε την κατάσταση ψύχραιμα. Αν πριν από 5-6 χρόνια κάποιος θα πρότεινε την αποχώρηση της Βρετανίας, κάποιες δυνάμεις θα το έβλεπαν ίσως και θετικά λόγω των σύνθετων προβλημάτων που προκαλούσε πάντα ως προνομιακός εταίρος σε διάφορα πολιτικά και τεχνικά επίπεδα. Σήμερα όμως, μεσούσης αυτής της κρίσης, είναι ένα πολύ σοβαρό και επιπρόσθετο πρόβλημα. Μπορεί να μην ήρθε και η καταστροφή αλλά είναι μια κατάσταση αντιμετωπίσιμη μόνο στο βαθμό που η αλαζονική Γερμανία θα πάψει να ισορροπεί επικίνδυνα ανάμεσα στην Ευρώπη ως οικονομική λέσχη χωρίς καμία πολιτική νομιμοποίηση και την ΕΕ της πολιτικής και κοινωνικής συνοχής. Άλλωστε το μήνυμα του Brexit, μεταξύ άλλων, είναι πως αυτή η Ευρώπη δεν αντέχεται. Και αυτό η Ελλάδα ήδη έχει φροντίσει να το υπενθυμίσει με τον ίδιο τρόπο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.