ΜΙΑ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Οικογένεια Πικόπουλου: Εφτιαξε την πρώτη ελληνική φωτογραφική μηχανή

 
Γράφει: Βάσω Μιχοπούλου

Η ταμπέλα του εργαστηρίου της οδού Λέκκα γράφει στα αγγλικά: "Σπεσιαλίστας από το 1935 στην επισκευή φωτογραφικών μηχανών" και ο κύριος Νίκος Πικόπουλος κρατάει στα χέρια του την πρώτη- και μοναδική- ελληνική φωτογραφική μηχανή, την ΡΙCCΑ που κατασκεύασε ο πατέρας του το 1953. "
Ήταν ο πρώτος φωτοτεχνικός στην Ελλάδα και αυτός  που έφτιαξε την πρώτη ελληνική φωτογραφική μηχανή σε σειρά παραγωγής. Κατασκεύασε περίπου 300-350 κομμάτια. Τα πρώτα ήταν από μπρούτζο, γιατί  εξαιτίας της  απαγόρευσης των εισαγωγών μεταπολεμικά, αδυνατούσε να βρει εύκολα υλικά. Όταν βρήκε, αντικατέστησε τον μπρούντζο με αλουμίνιο", εξηγεί και συμπληρώνει χαμογελώντας πως ο πατέρας του, προκειμένου να βοηθήσει την μικρή του επιχείρηση να συνεχίσει την παραγωγή, ζήτησε  από μια τράπεζα δάνειο 100.000 δραχμών, αλλά το αίτημά του απορρίφθηκε. Αντίθετα, η τράπεζα είπε ναι στην αίτηση για δάνειο ύψους  350.000 δρχ. σε μια ομάδα επιχειρηματιών που άνοιξαν μπουζουξίδικα.
Σήμερα η PICCA είναι 62 ετών και παρόλο που στη νεότητά της δεν γνώρισε δόξες, λόγω της κρατικής αδιαφορίας και των συνθηκών της μεταπολεμικής περιόδου, η μοίρα επιφύλαξε  θριαμβευτική υποδοχή για τα λιγοστά κομμάτια που παράχθηκαν. Ως σπάνιο συλλεκτικό αντικείμενο γνωρίζει πλέον μεγάλη αναγνώριση και "τιμή" από τους απανταχού συλλέκτες φωτογραφικών μηχανών.

Ο Φίλιππος Πικόπουλος, ενώ σπούδασε οικονομικά στην Αγγλία και έγινε δεκτός και για μεταπτυχιακό στο LSΕ, αποφάσισε να εγκαταλείψει το πρόγραμμα, να επιστρέψει στην Αθήνα και να δουλέψει πλάι στον βετεράνο τεχνίτη πατέρα του

Μικρασιατική καταστροφή
Η  PICCA όμως αποτελεί ένα μόνο ένα κομμάτι της ιστορίας  της οικογένειας Πικόπουλου που έχει τις ρίζες της στη Μ. Ασία. Όλα  ξεκίνησαν το 1922 όταν, με τη Μικρασιατική καταστροφή, ο Δημήτρης Πικόπουλος, ο πατέρας του Νίκου, έφτασε στην Ελλάδα σε ηλικία μόλις δώδεκα ετών. Η φωτογραφία δεν είχε ακόμη ξεκινήσει και εκείνος καταπιάστηκε με τις επισκευές γραμμοφώνων σε ένα υπόγειο στη σημερινή στοά Σπυρομήλιου. Και συνέχισε έτσι μέχρι τη στιγμή που τον επισκέφθηκε ο Πέτρος Πουλίδης από τα Γιάννενα, ο πρώτος επαγγελματίας φωτορεπόρτερ στην Ελλάδα, ο άνθρωπος που απαθανάτισε τη δολοφονία του πρωθυπουργού Θεόδωρου Δηλιγιάννη  κατά την προσέλευσή του στη Βουλή, από τον χαρτοπαίκτη και ιδιοκτήτη λέσχης Αντώνη Κωσταγερακάρη, ο οποίος ήταν εξαγριωμένος από την απόφαση του Δηλιγιάννη να κλείσει τις χαρτοπαικτικές λέσχες.

συνέχεια

Ο φωτορεπόρτερ προσέφυγε στον παραδοσιακό τεχνίτη προκειμένου να του επισκευάσει τη φωτογραφική  μηχανή του που ήταν από τη Γαλλία. Και εκείνος το κατάφερε. "Ο Πουλίδης υπήρξε η κινητή διαφήμιση για το εργαστήριο και για τον πατέρα μου αυτό ήταν μια "επανάσταση", καθώς το γραμμόφωνο είχε αρχίσει να φθίνει και η φωτογραφία να κερδίζει έδαφος σιγά- σιγά. Ο ίδιος βρέθηκε σε λίγο καιρό να είναι ο μοναδικός στην Αθήνα και αυτό του έδωσε κουράγιο να προχωρήσει και στην επόμενη ιδέα του, την υλοποίηση της  PICCA, που τελικά δεν προχώρησε", συμπληρώνει ο Νίκος Πικόπουλος, ο οποίος συνέχισε την παραδοσιακή τέχνη του πατέρα του, την οποία υπηρετεί 53 χρόνια.
Και πρωθυπουργού
Ο ίδιος αναπολώντας  στο παρελθόν μας πληροφορεί ότι από τα χέρια του έχουν περάσει άπειρες μηχανές, όπως εκείνη του τέως πρωθυπουργού της Γαλλίας  Εντουάρ Νταλαντιέ, αλλά και φακοί του προπερασμένου αιώνα, μερικούς από τους οποίους τους διατηρεί ακόμη στη συλλογή του. Αυτό που τον χαροποιεί ιδιαίτερα είναι ότι ο κόσμος επιστρέφει στη δημιουργική φωτογραφία και επισκευάζει τις παλιές μηχανές. "Οι άνθρωποι καταλαβαίνουν την αξία τους ,τις συντηρούν και τις φυλάνε ως κόρη οφθαλμού.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση μιας μηχανής CONTΑX που την είχαν θάψει οι ιδιοκτήτες  της κατά την περίοδο της Κατοχής για να μην την βρουν οι Γερμανοί. Τελικά την έσωσαν και μας την έφεραν οι απόγονοί τους μετά από χρόνια να τους την συντηρήσουμε", συμπληρώνει χαρακτηριστικά ο ίδιος. Το εργαστήρι της οικογένειας Πικόπουλου όμως δεν έχει μόνο παρελθόν και παρόν, αλλά δείχνει να έχει και μέλλον, αφού η επιχείρηση ενδυναμώθηκε από την παρουσία και εκπροσώπου της τρίτης γενιάς και εξακολουθεί να είναι βιώσιμη.
Ο Φίλιππος Πικόπουλος, ενώ  σπούδασε οικονομικά στην Αγγλία και έγινε δεκτός και για μεταπτυχιακό στο LSΕ,  αποφάσισε να εγκαταλείψει το πρόγραμμα, να επιστρέψει στην Αθήνα και να δουλέψει πλάι στον βετεράνο τεχνίτη πατέρα του. Επιδόθηκε στο να λύνει και να δένει ψηφιακές και αναλογικές φωτογραφικές μηχανές, επαγγελματικά πλέον, αφού ερασιτεχνικά το έκανε από πιτσιρικάς. Και από ό,τι φαίνεται δεν το μετάνιωσε.
"Πάντα μου άρεσαν οι μαστοριές και κάθε μου θεωρητική επαγγελματική επιλογή εμπεριείχε βίδες και κατσαβίδια. Από μικρός χωνόμουν στην αποθήκη του μαγαζιού και ψαχούλευα και τα καλοκαίρια της εφηβείας μου μαθήτευα πλάι στον πατέρα μου. Αν ακολουθούσα τις σπουδές μου σίγουρα θα αναγκαζόμουν να μείνω στο εξωτερικό και δεν ήθελα. Ξέρετε, είναι πολύ γοητευτικό και ιντριγκαδόρικο το να  παίρνεις ένα "νεκρό" μηχάνημα και να το "ανασταίνεις", λέει χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Κρίση
Η οικογένεια Πικόπουλου θεωρεί ότι η παραδοσιακή φωτογραφία περνάει κρίση, αλλά είναι αναμενόμενο λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης, όμως το μεράκι δεν χάνεται ποτέ, ούτε στον φωτογράφο, ούτε στον μάστορα. Αυτή τη στιγμή είναι ζήτημα αν έχουν μείνει περισσότεροι από πέντε τεχνίτες σαν τον κύριο Νίκο και τον γιό του Φίλιππο, όμως η αισιοδοξία πως η κρίση θα φέρει και κάτι θετικό περισσεύει και στους δύο. Πριν αποχωρήσουμε από το μικρό εργαστήριο, που μοιάζει με μικρό μουσείο, το βλέμμα μας "κολλάει" στις παλιές   μηχανές που κοσμούν τις προθήκες.
"Πριν φύγετε διαβάστε εδώ!", μας λέει ο Νίκος Πικόπουλος, "είναι τα χαρακτηριστικά της PICCA" συμπληρώνει και καμαρώνει: "…Η μηχανή έπαιρνε φιλμ 120 και το καρέ της ήταν 6x6 ή 6X4.5. Η επιλογή στις ταχύτητες βρισκόταν ανάμεσα στην 1/60'' και στη Β  ή όπως αλλιώς ονομάζονταν τότε, ενσταντανέ και πόζα. Ο φακός είχε διάφραγμα 1/8 και 1/16…"
 imerisia.gr