Η αποτέφρωση των μεταρρυθμίσεων

ΠΑΣΧΟΣ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗΣ
 Οταν είχαν πρωτοέλθει οι τροϊκανοί στην Ελλάδα νόμιζαν ότι οι μεταρρυθμίσεις προχωρούσαν επειδή ψηφίζονταν στη Βουλή. Δεν γνώριζαν οι δυστυχείς τα ρωμαίικα κόλπα των προεδρικών διαταγμάτων και των υπουργικών αποφάσεων, που μπαίνουν στους νόμους για να ευνουχίζουν κάθε μεταρρύθμιση με δύο τρόπους: είτε δεν εκδίδονται ποτέ, με αποτέλεσμα ο νόμος να μένει κενό γράμμα, είτε όταν εκδίδονται αντιστρέφουν πλήρως το μεταρρυθμιστικό του πνεύμα.

Αν όμως είχαν μελετήσει τη θεσμοθέτηση της αποτέφρωσης νεκρών θα ήξεραν τα γελοία τερτίπια των υπουργών για να ακυρώσουν κάθε αναγκαίο βήμα. Να σημειώσουμε ότι πέρασαν οκτώ χρόνια από τότε που η Βουλή θεσμοθέτησε την αποτέφρωση, και ακόμη δεν δημιουργήθηκε ούτε ένα αποτεφρωτήριο.

Το άρθρο 35 του νόμου 3448 ψηφίστηκε Μάρτιο του 2006 με ευρύτατη πλειοψηφία Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και Συνασπισμού. Ο νόμος όμως -διά χειρός του κ. Προκόπη Παυλόπουλου- εμπεριείχε κι ένα αντισυνταγματικό τερτίπι, τόσο καταφανές που το επεσήμανε ακόμη και ο νομικός εκπρόσωπος της Εκκλησίας. Ισχυε μόνον «για τους νεκρούς των οποίων οι θρησκευτικές πεποιθήσεις επέτρεπαν τη μετά θάνατον αποτέφρωση». Με άλλα λόγια, η αποτέφρωση απαγορευόταν για το 98% των Ελλήνων πολιτών, οι οποίοι άκοντες βαπτίσθηκαν σε βρεφική ηλικία. Η αντισυνταγματικότητα έγκειτο στο γεγονός ότι ο νομοθέτης δεν μπορούσε και δεν έπρεπε να επιβάλει σε κάποιους να είναι ευσεβείς προς την -έστω διακηρυγμένη- πίστη τους.

Περαιτέρω, για να μην εφαρμοστεί η αποτέφρωση, όπως ζητούσε η Εκκλησία, υπήρχε η παράγραφος 4 του νόμου που προέβλεπε ότι «Με προεδρικό διάταγμα ... καθορίζονται οι χώροι δημιουργίας Κέντρων Αποτέφρωσης Νεκρών... Με κοινή απόφαση των ανωτέρω Υπουργών ρυθμίζονται ειδικότερα σχετικά ζητήματα, καθώς και ζητήματα με χαρακτήρα τεχνικό ή λεπτομερειακό».

Εκεί αρχίζει το παιχνίδι της χρονοτριβής. Ο τότε υπουργός κ. Προκόπης Παυλόπουλος χρειάστηκε έξι ολόκληρους μήνες για να συγκροτήσει την επταμελή επιτροπή που θα προετοίμαζε τα απαιτούμενα σχέδια προεδρικών διαταγμάτων. Στην επιτροπή αυτή το υπουργείο δεν προσκάλεσε κανέναν εκπρόσωπο των ενδιαφερομένων θρησκευτικών ομάδων (Καθολικούς, Ινδουιστές κ.λπ.). Ο ίδιος ο υπουργός όμως προσκάλεσε τον νομικό εκπρόσωπο της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία είχε ταχθεί κατηγορηματικά κατά της αποτέφρωσης!

Τα μέλη της επιτροπής εργάστηκαν εντατικά μέχρι τον Μάρτιο του 2007. Η Επιτροπή κατέληξε ομόφωνα σε όλα τα ζητήματα, πλην εκείνου της χωροθέτησης των κέντρων αποτέφρωσης η οποία ήταν αρμοδιότητα ΥΠΕΧΩΔΕ. Ο τότε υπουργός κ. Γιώργος Σουφλιάς χρειάστηκε άλλους δέκα μήνες για να ορίσει τη χωροθέτηση. Τον Μάρτιο του 2008 το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος ήταν έτοιμο. Πήγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας πέντε ολόκληρους μήνες αργότερα!

Φτάσαμε στο 2009 και τότε εδέησε ο κ. Παυλόπουλος να βάλει την υπογραφή του στο Προεδρικό Διάταγμα (31/2009), αλλά... ξέχασε να βγάλει την υπουργική απόφαση, με αποτέλεσμα ο νόμος να παραμένει ανενεργός. Στην επέτειο των τεσσάρων χρόνων από την ψήφιση του νόμου (Μάρτιο του 2010) ο κ. Γιάννης Ραγκούσης και η κ. Τίνα Μπιρμπίλη υπογράφουν την απόφαση, αλλά υπάρχει ο σκόπελος του Π.Δ. που είχε εκδώσει ο κ. Σουφλιάς. Σύμφωνα με αυτό τα αποτεφρωτήρια πρέπει να είναι μέσα στα νεκροταφεία -όπου αφενός δεν υπάρχει χώρος και αφετέρου έχουν λόγο οι εχθρικοί στην αποτέφρωση μητροπολίτες- και κατά δεύτερον οι περιβαλλοντικές προϋποθέσεις είναι τόσο αυστηρές που είναι αδύνατον αυτά να δημιουργηθούν. Τέλος Ιουλίου του 2014 το ΥΠΕΚΑ αλλάζει τους όρους χωροθέτησης και πιθανότατα οι Ελληνες πολίτες τα επόμενα χρόνια θα μπορέσουν να ασκήσουν το κατοχυρωμένο από διεθνείς συμβάσεις δικαίωμα για διάθεση του σώματός τους μετά θάνατον.

Κουίζ: αν χρειάστηκαν οκτώ χρόνια για να αρθούν όλα τα εμπόδια για την αποτέφρωση (για την οποία συναινούν όλα τα κόμματα), πόσος καιρός χρειάζεται για άλλες μεταρρυθμίσεις;