40 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΣΟΚ:

 ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ 1974 ΣΤΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΤΟΥ 2014

Φελνίκος

Αντί στο ΠΑΣΟΚ να κάνουν γιορτές, που περισσότερο μοιάζουν με μνημόσυνα, ίσως θα ήταν καλύτερα να βγουν με παρρησία και να πουν ότι το κόμμα που ίδρυσε, πριν 40 χρόνια, ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν υπάρχει.Αντί να οργανώνουν επετειακές εκδηλώσεις της ίδρυσής του, που μόνο πλήξη και θλίψη, προκαλούν για ένα κόμμα που σφράγισε την μεταπολιτευτική ιστορία της Ελλάδας, ίσως ηταν καλύτερα να κάνουν ένα συνέδριο ή μια εκδήλωση σ' ένα θέατρο και να διακηρύξουν τη διάλυσή του.
Αντί να βρίσκονται κάθε χρόνο οι ίδιοι και οι ίδιοι, να βλέπουν φωτογραφίες και βίντεο του ιδρυτή του, να θυμούνται τις παλιές καλές ημέρες, να διαβάζουν και να ξαναδιαβάζουν τη Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη, ίσως θα ήταν καλύτερα κάποιοι να μην προσέλθουν, να αρνηθούν την ομαδική ψυχοθεραπεία, να επιχειρήσουν να γράψουν μια Νέα Διακήρυξη που να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες και προτεραιότητες της χώρας και να ξεκινήσουν, όσοι θέλουν και μπορούν, μια νέα προσπάθεια.
Αντί να ερίζουν για το παρόν και να μελαγχολούν για το παρελθόν ας κοιτάξουν να δουν τι μπορούν -αν μπορούν- να κάνουν για το μέλλον.
Αντί να αναρωτιούνται "που πήγε η μέρα η δίκοπη που είχε τα πάντα αλλάξει" και να "προσμένουν τον άγγελο σαν το πανάρχαιο δράμα" ας καταλάβουν πως ο κόσμος είναι απλός.
Τόσο απλός που ακόμη και ο πιό αδαής πολιτικά καταλαβαίνει πως είναι η πρώτη φορά, από το 1974, που το ΠΑΣΟΚ έχει ποσοστό 8%, μικρότερο δηλαδή και από αυτό που συγκέντρωσε στις πρώτες του εκλογές.
Είναι η πρώτη φορά που το τρίπτυχο «Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, Κοινωνική Απελευθέρωση (Σοσιαλισμός)» είναι για το ΠΑΣΟΚ ένα πουκάμισο αδειανό ή καλύτερα ένα πουκάμισο του Νέσσου, ποτισμένο με (του Μνημονίου το) δηλητήριο που κατατρώει τις σάρκες του. Και προκαλεί θυμηδία αν όχι και οργή να υποστηρίζεται, από τους νεκροθάφτες, ότι «οι στόχοι της διακήρυξης της 3ης Σεπτέμβρη, προσαρμοσμένοι στις σύγχρονες συνθήκες, παραμένουν πάντα επίκαιροι».
Είναι η πρώτη φορά που οι μικρομεσαίοι, οι μη προνομιούχοι Έλληνες, οι εργάτες και οι αγρότες, η κοινωνική του δηλαδή βάση, βρίσκεται τόσο έντονα, με θυμό και λύσσα, απέναντι. Σε Ποιό; Στο ΠΑΣΟΚ, που η ηγεμονία του στηρίχθηκε σ’ αυτή την πλατιά κοινωνική συμμαχία.
Είναι η πρώτη φορά που δεν έχει νεολαία. Οι ψηφοφόροι, αλλά και τα μέλη του είναι οι «65 άνω». Ποιο; Το ΠΑΣΟΚ, που έκανε αντιπολίτευση με τους εικοσάρηδες και κυβέρνησε με τους τριαντάρηδες.
Είναι η πρώτη φορά που δεν έχει κόμμα, αλλά ένα μηχανισμό διορισμένων-φάντασμα. Ποιο; Το ΠΑΣΟΚ, που έμεινε στην ιστορία για τους «πρασινοφρουρούς» του, τα Εκτελεστικά του Γραφεία, τις Κεντρικές του Επιτροπές, τα Συνέδριά του, τις Επιτροπές Οργανωτικού και Συνδικαλιστικού.
Είναι η πρώτη φορά (και για τρίτο χρόνο) που συγκυβερνά με την «επάρατο δεξιά». Ποιο; Το ΠΑΣΟΚ, που έκανε σημαία του το δικομματισμό και το διπολισμό και με βάση την αντίθεση Συντηρητικής – Προοδευτικής παράταξης μεσουράνησε στο πολιτικό στερέωμα της μεταπολίτευσης. Το ΠΑΣΟΚ, που είχε βάλει "στο χρονοντούλαπο της ιστορίας" τη Δεξιά τώρα κάνει εκδηλώσεις για να δικαιολογήσει τη συγκυβέρνηση μαζί της.
Είναι η πρώτη φορά που στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες, τις διαμαρτυρίες, τις διαδηλώσεις, τις πορείες, τις συγκεντρώσεις, τις απεργίες δεν υπάρχει. Όχι μόνον απουσιάζει, αλλά τα (όποια εναπομείναντα κεντρικά του) στελέχη κρύβονται ή οι βουλευτές του, νυν και πρώην, επιζητούν τη φρούρηση της αστυνομίας.
Όταν δεν έχεις τίποτα από όλα αυτά, όταν από κόμμα μαζών έχεις γίνει ούτε καν κόμμα παραγόντων, αλλά κόμμα ηττημένων βουλευτών, τι γιορτή να κάνεις; Όταν στο ριζοσπαστισμό της «3ης Σεπτέμβρη» αντιπαραθέτεις τον «υπεύθυνο» μνημονιακό λόγο, πόσο άλλο να διαστρέψεις την ιδρυτική σου διακήρυξη; Όταν από φορέας αλλαγής έχεις μεταλλαχθεί σε καθεστωτική συνιστώσα, τι νόημα έχουν οι επετειακές συναθροίσεις;
Όταν οτιδήποτε διαφορετικό ή και καινούργιο πεις για την Κεντροαριστερά, τη Σοσιαλδημοκρατία, τη μεταρρυθμιστική Αριστερά θα συγκρούεται a priori με τη συμμετοχή σου στην κυβέρνηση, είσαι χαμένος από χέρι. Είναι όπως η παρθένα με το Σατανά.
Αν, μεθαύριο, ο ερίτιμος κύριος Βενιζέλος (που μιλά στην εκδήλωση για τα "40 χρόνια ΠΑΣΟΚ"), είναι να πεί...

 συνέχεια
...τελειώσαμε με την «3η Σεπτέμβρη», σκίζουμε την ιδρυτική διακήρυξη, διαγράφουμε το τρίπτυχο, διαλύουμε το ΠΑΣΟΚ, τότε πάσο. Αν είναι να θύσει σπονδές στον Ανδρέα και το ηρωικό παρελθόν, για να εξαγνιστεί ο ίδιος και το σύγχρονο ΚΟΔΗΣΟ του οποίου ηγείται, τότε κάνει λάθος. Θα καταστρέψει και τον εαυτό του και οτιδήποτε επιχειρεί να φτιάξει με τον Λοβέρδο, τον Πρωτόπαππα, τον Γρηγοράκο, την Αλ Σάλεχ, τον Μπίστη και όσους απέμειναν από τους "58" και την Ελιά.
Ούτε ο Γ. Παπανδρέου μπορεί να ανασυστήσει ή να αναγεννήσει το ΠΑΣΟΚ. Θα ήταν κατόρθωμα εάν μπορούσε να το μετεξελίξει σε σοβαρό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα με κεντρικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα και τη διακυβέρνηση της χώρας. Κάτι που όμως δεν γίνεται απλώς με λόγια. Ούτε φυσικά επιτυγχάνεται με την παρουσία των «τοτέμ» του Κινήματος στην εκδήλωση: "Από τον Ανένδοτο στην Αλλαγή" που οργανώνει σήμερα στο Ζάππειο. Χρειάζονται ...άλλα κόλπα, που δεν είναι της παρούσης ούτε του παρόντος σημειώματος.
Ό,τι και να πουν ο Βενιζέλος, ο Γ. Παπανδρέου, ο Σημίτης, η Βάσω, ο Ρέππας, ο Κακλαμάνης, ο Σκανδαλίδης ή οποιοι/ες άλλοι/ες θα είναι κούφια λόγια αφ' ης στιγμής δεν υπάρχει κοινωνική αντιστοίχηση. Πολιτικές ομιλίες στο όνομα δήθεν του λαού με το λαό να απουσιάζει ή ακόμη χειρότερα με το λαό απέναντι είναι σαν τους επικήδειους λόγους που εκφωνούν οι ομότιμοι καθηγητές πανεπιστημίων στη μνήμη των αποδημησάντων συναδέλφων τους. Ή όπως το λέει ο λαός στη γλώσσα του "να κάνουμε του μακαρίτη τα σαράντα, να τον κλάψουμε".
Για να συνεχίζεις να είσαι δρων πολιτικό υποκείμενο της ιστορίας (και όχι αντικείμενο ιστορικής έρευνας, όπως, ουσιαστικά θα παρουσιαστεί στις επετειακές εκδηλώσεις που ξεκινούν σήμερα) χρειάζεται εθνικό όραμα, πολιτικό σχέδιο, κοινωνικές και πολιτικές αναφορές και δυνάμεις στήριξης, ρήξεις, αγώνες και εμπνευσμένη ηγεσία. Και τέτοια δεν υπάρχουν. Το μόνο που υπάρχει είναι η νεοφιλελεύθερη (συγ)κυβερνητική διαχείριση και τίποτε άλλο. Η προσπάθεια να δοθεί η (ψευδής) εντύπωση της ενότητας δεν μπορεί να συγκρατήσει τις φυγόκεντρες δυνάμεις.
Στις εκλογές (όταν γίνουν) άντε, στην καλύτερη των περιπτώσεων, να λάβουν ένα ποσοστό ίδιο με των ευρωεκλογών (8%) που θα τους εξασφαλίσει μια κοινοβουλευτική ομάδα 20-25 ατόμων και θα τους διατηρήσει, εφόσον αλλάξει η ηγεσία, στο παιχνίδι των κυβερνητικών συνεργασιών.
Το ΠΑΣΟΚ σαν Κίνημα, σαν κυρίαρχη έκφραση της Δημοκρατικής Παράταξης, σαν ηγεμονικός πόλος της Κεντροαριστεράς, σαν Φορέας σοσιαλιστικών ιδεών, σαν «Κίνημα λαού» τελείωσε. Μπορεί να κρατάει το όνομα, αλλά δεν έχει τη χάρη.
Με την καθοδήγηση του Ευάγγελου Βενιζέλου, μπορεί να είναι ένα κόμμα κεντρώων παραγόντων, μια κοινοβουλευτική συνιστώσα συνεργατικής αστικής διακυβέρνησης, ένα κόμμα «υπευθύνων ανδρών» στη διαχείριση της κρίσης που διέρχεται η χώρα. Μέχρι εκεί. Και καλά είναι -όσο συμπεριφέρεται υπεύθυνα και ανταποκρίνεται με επάρκεια στο ρόλο που διάλεξε.
Το ΠΑΣΟΚ τελείωσε, αλλά φυσικά δεν τελείωσαν η Δημοκρατική Παράταξη, η Κεντροαριστερά και το Προοδευτικό Κίνημα. Και βεβαίως δεν τελείωσαν οι αγώνες για της ανάγκες της κοινωνίας. Αυτοί οι αγώνες, κοινωνικοί και πολιτικοί, θα αναδείξουν (πιθανώς και μέσα από το ΠΑΣΟΚ) τις νέες ιδέες, τα νέα υποκείμενα και τις νέες ηγεσίες. Και κάποια στιγμή θα αποτυπωθούν σε μια Νέα Διακήρυξη, όπως αυτή που παρουσίασε ο Ανδρέας Παπανδρέου στις 3 Σεπτέμβρη του 1974.
Εκτός κι αν ευδοκιμήσουν τα λεγόμενα του Αλέξη Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ, οπότε "για να γυρίσει ο ήλιος" θα χρειαστεί πολύ περισσότερη δουλειά και χρόνος απ' ότι έλεγε το τραγούδι που τραγουδούσαν, το πάλαι ποτέ, τα εκατομμύρια των οπαδών του άλλοτε κραταιού ΠΑΣΟΚ...