Το παράδειγμα της κρουαζιέρας...

Οι απόψεις τού Στάθη Λεουτσάκου γιά τουρισμό-κρουαζιέρα (μέλος της Πολιτικής Γραμματείας και υπεύθυνος του Τμήματος Ναυτιλίας και Τουρισμού του ΣΥΡΙΖΑ)

"Μπήκαμε στην ανάπτυξη", "η ανάπτυξη έρχεται", "έχω παρκαρισμένες επενδύσεις". Αυτές είναι διάφορες από τις...
φράσεις που κατά καιρούς έχει χρησιμοποιήσει ο απερχόμενος πρωθυπουργός για να πείσει τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα ότι υπάρχει και ένας θετικός λόγος για τον οποίο ζητάει την ψήφο τους. Μάλιστα, τις περισσότερες φορές, χρησιμοποιεί τον τουρισμό και δη την κρουαζιέρα, για να δείξει ότι έχει ήδη καταφέρει κάποια αποτελέσματα.

Πώς έχουν όμως τα πράγματα;

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, η Ελλάδα το 2013 δέχτηκε 4,6 εκατομμύρια επισκέπτες κρουαζιέρας (3η στην Ευρώπη) και ο Πειραιάς 1,3 εκατομμύρια (5ο λιμάνι στην Ευρώπη).

Ωστόσο, παρότι η Ελλάδα απορροφά μερίδιο περίπου 15-20% των επισκέψεων κρουαζιέρας στην Ευρώπη, έχει μόλις το 3-5% των εσόδων από αυτή. Αντίστοιχα, η συνεισφορά της κρουαζιέρας στην ελληνική τουριστική ζήτηση καταγράφεται μεν στο 10%, αλλά μόλις το 4-5% των τουριστικών εσόδων και το 0,3% του ΑΕΠ οφείλεται στην κρουαζιέρα.

Η εξήγηση δεν είναι προφανώς «μεταφυσική», ούτε μυστήριο. Εκτός από τις διεθνείς τάσεις της αγοράς (στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο παγκόσμιος τουρισμός τείνει να κινείται προς την Νοτιοανατολική Ασία τα επόμενα χρόνια), κρίσιμο ρόλο έχουν:

Η έλλειψη υποδομών, που να μπορούν να εξασφαλίσουν την παροχή βασικών ποιοτικών υπηρεσιών για ντόπιους και επισκέπτες (ομαλή μετακίνηση από το λιμάνι του Πειραιά, ενέργεια, περίθαλψη)

Οι πολιτικές, που εφάρμοσαν οι μέχρι τώρα...
 
 συνέχεια
... κυβερνήσεις και είχαν αποτέλεσμα να μαραζώσουν τις συμπληρωματικές, αλλά άμεσα συνδεόμενες με την κρουαζιέρα δραστηριότητες (επισκευή, τροφοδοσία, καύσιμα, διαμονή, μεταφορά, εξοπλισμός), οι οποίες πολλαπλασιάζουν τα οφέλη της.

Η άρση του καμποτάζ για τα πλοία με σημαίες κρατών εκτός ΕΕ και μια σειρά από ελαφρύνσεις τελών, που τους δόθηκαν, και το αποτέλεσμα ήταν να χαθούν περίπου 12.000 θέσεις εργασίας Ελλήνων, που αντικαταστάθηκαν με χαμηλόμισθους αλλοδαπούς αλλά και να μην αυξηθούν στο ελάχιστο τα έσοδα των τοπικών οικονομιών.

Η ευημερία λοιπόν των αριθμών και των επιχειρήσεων που αξιοποιούν το όνομα και τις ομορφιές της Ελλάδας για να αυξάνουν τα δικά τους έσοδα αλλά χωρίς να προσπορίζουν ανάλογα οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία της χώρας μας είναι το μοντέλο ανάπτυξης που επιθυμεί και υλοποιεί ο κύριος Σαμαράς.

Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει επεξεργασμένο πρόγραμμα, το οποίο στοχεύει στην αύξηση των ωφελειών από την κρουαζιέρα τόσο για τον Πειραιά όσο και για τα νησιά του Αργοσαρωνικού, που μπορούν να γίνουν ακόμα πιο ελκυστικοί προορισμοί μονοήμερων ή και διήμερων προγραμμάτων κρουαζιέρας, με άμεσα οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες.

Παράλληλα, στο πλαίσιο του προγράμματος εντάσσεται και η ανάπτυξη δραστηριοτήτων, όπως π.χ. η ναυπηγοεπισκευή για την μεγιστοποίηση των ωφελειών, που μπορεί να έχει η περιοχή του Πειραιά από την άφιξη περισσότερων κρουαζιερόπλοιων.


Ενδεικτικές πολιτικές αυτού του σχεδίου είναι:

Η δημιουργία Ενιαίου Δημόσιου Φορέα Ναυπηγοεπισκευαστικής Βιομηχανίας, που θα στοχεύει στο σχεδιασμό ανάπτυξης του κλάδου και των υποδομών, δίνοντας νέα ώθηση στους τομείς της ναυπήγησης και της επισκευής – τομείς, στους οποίους υπολογίζεται ότι δημιουργούνται περισσότερες θέσεις εργασίας από την κρουαζιέρα και γενικότερα τον θαλάσσιο τουρισμό.

Η συμφωνία με μεγάλες εταιρίες για πακέτα που θα έρχονται στην Ελλάδα σε μεγάλα πολιτιστικά δρώμενα στις πόλεις των λιμένων, ιστορικές πολιτιστικές διαδρομές που μεταξύ άλλων, όχι μόνο θα δίνουν κίνητρο για παραμονή στο λιμάνι, αλλά θα εξασφαλίζουν και την παραμονή με συγκεκριμένους όρους.

Η αλλαγή του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και η ρύθμιση επαγγελμάτων που σχετίζονται άμεσα με την κρουαζιέρα (όπως τουριστικά λεωφορεία, ξεναγοί, κτλ.), με συγκεκριμένους όρους, αδειοδοτήσεις και προϋποθέσεις εκπαίδευσης και ασφάλειας.

Ο σχεδιασμός ενός μεσοπρόθεσμου Ολοκληρωμένου Σχεδίου Προώθησης και Προβολής, το οποίο θα προσελκύσει την κρουαζιέρα στην Ελλάδα εν μέσω αναδιατάξεων στον παγκόσμιο χάρτη


Η ενίσχυση θεματικών μορφών τουρισμού φιλικών προς την κρουαζιέρα, που θα ευνοούν τη σύναψη τοπικών συμφώνων ανάμεσα σε καταλυματίες, παρόχους μεταφορικών υπηρεσιών και καταστημάτων εστίασης.

Σε αυτό το πλαίσιο μπορούν να διαμορφωθούν νέα προγράμματα, που θα στοχεύουν στην αύξηση της επισκεψιμότητας στα νησιά του Αργοσαρωνικού και στα Κύθηρα, με την ανάπτυξη νέων μορφών εξειδικευμένου τουρισμού, με βάση τις ιδιαιτερότητές τους όπως π.χ. ο ιαματικός, ο συνεδριακός, ο ιστορικός τουρισμός κ.α


Με λίγα λόγια, τον θαλάσσιο τουρισμό και την κρουαζιέρα δεν μπορούμε να συνεχίζουμε να τον αντιμετωπίζουμε, όπως μέχρι σήμερα, με τα οφέλη του να εγκλωβίζονται στα στενά όρια ενός ξενοδοχείου ή ενός κρουαζιερόπλοιου και εμείς να ζούμε την ψευδαίσθηση της «ευημερίας των αριθμών».


Μπορούμε να τον δούμε αλλιώς, με ριζοσπαστικές κοινωνικές πολιτικές, οι οποίες θα εντάσσονται μέσα σε μια συνολική οπτική παραγωγικής ανασυγκρότησης και θα διαχέουν τα οφέλη του τουρισμού στους μικρομεσαίους, στους εργαζόμενους, στους υπόλοιπους παραγωγικούς κλάδους και στις τοπικές κοινωνίες. Αυτή είναι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ.


*Ο Στάθης Λεουτσάκος είναι μέλος της Πολιτικής Γραμματείας και υπεύθυνος του Τμήματος Ναυτιλίας και Τουρισμού του ΣΥΡΙΖΑ...
left.gr