Μ ΟΙΚΟ ΝΟΣ : Η ελπίδα που έγινε πράξη, παιδεία και πολιτισμός

                 Με αφορμή την παγκόσμια μέρα περιβάλλοντος…
                                                                                                         
του Δημήτρη Παπαδημητρίου, καθηγητή
Όταν πριν από δύο περίπου χρόνια μια ομάδα ανθρώπων ανέλαβε να παρουσιάσει ένα τολμηρό και ρηξικέλευθο εγχείρημα, τον αστικό μη κερδοσκοπικό συνεταιρισμό Μοίκονος, ζητώντας παράλληλα την ενεργό βοήθεια και συμμετοχή του κοινού της Μυκόνου για την πραγμάτωσή του, δεν το σκέφτηκα και πολύ. Το περιεχόμενο και οι στόχοι της προσπάθειας που βρισκόταν σε σχεδιασμό ήταν πολύ “προκλητικά” διατυπωμένοι και οι άνθρωποι που αναλάμβαναν την κατάρτιση και την παρουσίαση του συγκεκριμένου σχεδιασμού πολύ σίγουροι. Το μόνο που έμενε ήταν να βρεθεί ένα ανθρώπινο “κεφάλαιο” που να πιστέψει και να επενδύσει πάνω σ αυτήν την προσπάθεια. Και δεν άργησε να βρεθεί..
Έκτοτε τα δείγματα γραφής του συνεταιρισμού είναι πολλά και το κυριότερο απ’ όλα είναι καθημερινά.. Χωρίς να υπάρχει εξ αρχής κρατική επιχορόγηση , με τη δύσπιστη αντιμετώπιση των τοπικών αρχών αλλά και την αμφισβήτηση των θιασωτών της αντίπερα όχθης (ιδιώτες νταραβερτζήδες, εργολάβοι και οι “αυλές” τους) ο ΜΟΙΚΟΝΟΣ σταδιακά κέρδισε την εμπιστοσύνη και τη στήριξη ενός πολύ μεγάλου μέρους της τοπικής κοινωνίας. Το έργο του και ο αντίκτυπός του σήμερα έχει όσες διαστάσεις δε φαντάζεται κανείς.

Ο Μ ΟΙΚΟ ΝΟΣ κατάφερε να κάνει πραγματικότητα τη διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή, όχι από κάποιον εργολάβο και την εταιρεία του αλλά από τους ίδιους τους πολίτες και καθιέρωσε την ενεργή συμμετοχή τους σ αυτό. Έτσι η τοπική κοινωνία άρχισε να αποκτά αντανακλαστικά απέναντι στο “γιγάντιο” (ήταν και δυστυχώς παραμένει) πρόβλημα των σκουπιδιών, καλλιεργώντας τον κοινωνικό αυτοματισμό που της χρειάζεται και όχι αυτόν που πρόθυμα προσπαθούν με τόνους λάσπης και προπαγάνδας να καλλιεργούν τα μιντιακά μέσα του σάπιου πολιτικού κόσμου. Ο κόσμος άρχισε να ενημερώνεται και να μαθαίνει την ανακύκλωση, να την κάνει καθημερινότητά του , τρόπο ζωής.

Ο Μ ΟΙΚΟ ΝΟΣ έθεσε σοβαρά την πολιτική πλευρά του ζητήματος της δημόσια διαχείρισης των απορριμμάτων και του κοινωνικού ελέγχου, προσπαθώντας να...

 συνέχεια
...καταστήσει τη διαχείριση των απορριμμάτων υποχρέωση της τοπικής αυτοδιοίκησης, δημόσιο έργο με δημόσιο συμφέρον και δημόσια συμμετοχή, όχι εργολαβία, όχι ανάθεση , όχι “αρπαχτή” για έναν εργολάβο, που θα συνάψει συμβάσεις με μισθούς πείνας , αυξάνοντας ο ίδιος τα υπερκέρδη του με άλλη μια μπίσνα. Έτσι ο ΜΟΙΚΟΝΟΣ πολιτικοποιήθηκε, θέτοντας σοβαρά το θέμα των απορριμμάτων ως θέμα δημοσίου συμφέροντος και πολιτικοποίησε και ένα μεγάλο κομμάτι της τοπικής κοινωνίας.
Ο Μ ΟΙΚΟ ΝΟΣ έθεσε σοβαρά, απλά και ξεκάθαρα το ζήτημα της δημόσιας υγείας σχετικά με τη διαχείριση των σκουπιδιών. Η τοπική κοινωνία ενημερώθηκε και συνεχίζει να ενημερώνεται ότι η διαχείριση των απορριμμάτων είναι μακροπρόθεσμο έργο με μακροπρόθεσμες και σοβαρές συνέπειες στη ζωή μας, ότι τα σκουπίδια που δε βλέπουμε μπροστά μας κάπου καταλήγουν, ότι είναι καιρός να σκεφτούμε και τη ζωή των παιδιών μας , των εγγονών μας, των απογόνων μας και τη ζωή του ίδιου του τόπου που κατοικούμε και αγαπάμε. Βέβαια χρειάζεται ακόμα μεγάλη προσπάθεια και αγώνας για να συνειδητοποιήσουμε αυτό που κάποτε είπε ένας τύραννος κάνοντας αυτοκριτική “ Κέρδος αισχρόν βαρύ κειμήλιον”…

Ο Μ ΟΙΚΟ ΝΟΣ κατέστησε την ανακύκλωση θέμα παιδείας, μπήκε στα σχολεία τοποθετώντας κάδους, τα παιδιά ακούσανε για την ανακύκλωση, τις διαστάσεις και τις ωφέλειές της και μάθανε να ανακυκλώνουν. Έτσι η ανακύκλωση για μικρούς και μεγαλύτερους πέρα από συνήθεια αρχίζει να γίνεται πραγματικότητα, καθημερινότητα, κουλτούρα και πολιτισμός, με την ελπίδα αυτή η κουλτούρα να μεταλαμπαδεύεται σε κάθε σπίτι  και κάθε οικογένεια, να γίνει κοινό κτήμα και κοινός σκοπός για μια τοπική κοινωνία, με την ελπίδα να γίνει ο καλύτερος φίλος για κάθε σπιτι και κάθε οικογένεια στο νησί.
Ο αγώνας και η προσπάθεια του Μ ΟΙΚΟ ΝΟΣ ωστόσο δεν παύει να είναι μακρύς και δύσκολος. Ο Μ ΟΙΚΟ ΝΟΣ δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά ένα παράδειγμα κοινωνικής και πολιτικής αυτοοργάνωσης που θέτει πάνω απ όλα το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων ως ένα ζήτημα ανθρωπιστικό και περιβαλλοντικό. Είναι ένας συνεταιρισμός που με άξονα την αρχή του “συνεταιρίζεσθαι” δεν παύει ποτέ να ‘εχει ως στόχο το δημόσιο συμφέρον. Γι αυτό και   προϋποθέτει τη συνεχή εγρήγορση, συμμετοχή και στήριξη της τοπικής κοινωνίας, αλλά ακόμα περισσότερο και της τοπικής αυτοδιοίκησης, γεγονός που είναι ώρα και η ίδια άμεσα να το συνειδητοποιήσει. Αλλιώς θα συνεχίσει να παραβλέπει (συνειδητά ή ασυνείδητα;) ότι κάθε μέρα που περνάει, το πρόβλημα των σκουπιδιών προσβάλλει και καταστρέφει την εικόνα, τη ζωή και την αξιοπρέπεια του νησιού μας και των ανθρώπων που ζουν πάνω σ αυτό…
Υ.Γ.
Τα εγκαίνια του πρώτου πράσινου σημείου στο νησί είναι ένα σημαντικό και ελπιδοφόρο γεγονός, αρκεί να μη μείνει μια επικοινωνιακή φωτοβολίδα στο βωμό των φλας και της επίδειξης, αλλά να επεκταθεί σε περισσότερα σημεία με παράλληλη και συνεχή ενημέρωση των κατοίκων για τη σημασία και τη λειτουργία τους.