Διεθνείς τραπεζίτες μεθοδεύουν την ανατροπή του Brexit

Tvxs Ανάλυση 08:20 | 11 Ιουλ. 2016

Τελευταία ανανέωση 08:21 | 11 Ιουλ. 2016

«Brexit σημαίνει Brexit» δηλώνει η Τερέζα Μέι, φαβορί για την πρωθυπουργία της Βρετανίας, τονίζοντας ότι το αποτέλεσμα δεν μπορεί να ανατραπεί. Πολλοί άλλοι Βρετανοί πολιτικοί κάνουν παρόμοιες δηλώσεις.  Όμως, καθότι οι τραπεζίτες χρηματοδότες τους μεθοδεύουν την ανατροπή του αποτελέσματος του βρετανικού δημοψηφίσματος, η αξιοπιστία τέτοιων δηλώσεων είναι αμφίβολη.

Η «διόρθωση» ενός ανεπιθύμητου αποτελέσματος

«Μπορεί να ανατραπεί το Brexit ... αρκεί να έχεις τα κατάλληλα άτομα στην αίθουσα (των διαβουλεύσεων)» δήλωνε διευθυντής της τράπεζας  J.P. Morgan Chase πριν λίγες μέρες, ενόσω 4 τραπεζίτες συναντούσαν τον υπουργό Οικονομικών της Βρετανίας Τζορτζ Όσμπορν.  Όταν οι εν λόγω τραπεζίτες είναι οι διευθυντές των τραπεζών Morgan  Stanley, Goldman Sachs, Bank of America, και Standard Chartered, δεν μπορεί να υπάρχει αμφιβολία για την «καταλληλότητα» τους.

Επίσης, δεν μπορούν να υπάρχουν αμφιβολίες για τις προθέσεις τους, καθότι περίπου 90% του προσωπικού και 80% των δραστηριοτήτων των μεγάλων επενδυτικών τραπεζών στην Ευρώπη εδρεύει στην Βρετανία.  Οι τράπεζες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες μετά το Brexit, καθώς εκμεταλλεύονται το σύστημα τραπεζικού «διαβατηρίου» (passporting) της ΕΕ, για να προσφέρουν υπηρεσίες στα υπόλοιπα κράτη της Ένωσης.  Επομένως, οι τραπεζίτες έχουν κάθε λόγο να αναζητούν τη «διόρθωση» του ανεπιθύμητου αποτελέσματος.

Κυβέρνηση υπό τραπεζική πολιορκία

Πρόσφατες εξελίξεις υποδεικνύουν τις πιέσεις που ασκούνται στην βρετανική κυβέρνηση.  Επενδυτικοί οίκοι ανέστειλαν τις αναλήψεις μετρητών. Οι κεφαλαιακές απαιτήσεις για τις τράπεζες μειώθηκαν. Ο φόρος επιχειρήσεων μειώθηκε κατά 25%.  Ο στόχος να επιτευχθεί πλεόνασμα στον βρετανικό προϋπολογισμό μέχρι το 2020 εγκαταλείφθηκε.

Το γεγονός ότι η πτώση της στερλίνας μετά το δημοψήφισμα θα βοηθήσει τις βρετανικές εξαγωγές δεν προσφέρει...

 συνέχεια
...σημαντική ανακούφιση στην κυβέρνηση.  Διότι η βιομηχανία (που συνεισφέρει λιγότερο από 15% στο ΑΕΠ της χώρας), οι οικοδομές και κατασκευές (6%) και η γεωργία (1%), επισκιάζονται από τις υπηρεσίες, τραπεζικές και μη, που αποτελούν το 78% της βρετανικής οικονομίας.

Συνεπώς είναι αναμενόμενο ότι οι απόψεις των τραπεζιτών θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τη γραμμή που θα ακολουθήσει η βρετανική κυβέρνηση μετά το δημοψήφισμα.  Μάλλον δεν αποτελεί σύμπτωση ο διορισμός του πρώην προέδρου της Κομισιόν Μπαρόζο ως σύμβουλο της Goldman Sachs πριν μερικές μέρες.   

Συνεχείς υπαινιγμοί για ανατροπή του αποτελέσματος

Υπαινιγμοί για την ανατροπή του αποτελέσματος άρχισαν να ακούγονται αμέσως μετά το δημοψήφισμα.  Η εφημερίδα Financial Times, κατ’ εξοχήν  εκφραστής των απόψεων της οικονομικής ελίτ, αποφάνθηκε ότι «όλα είναι δυνατά».  «Ένα δεύτερο δημοψήφισμα δεν αποκλείεται», δήλωσε ο πρώην Γενικός Εισαγγελέας της Βρετανίας.  Το Κοινοβούλιο δεν δεσμεύεται από το αποτέλεσμα, σχολίασε ένας βουλευτής.   Μέχρι και ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζον Κέρι δήλωσε ότι το Brexit μπορεί να μη υλοποιηθεί.

Βέβαια, τα λόγια των πολιτικών σπάνια αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές προθέσεις τους.  Ωστόσο, όταν ακόμη και η «ταμίας» της ΕΕ Μέρκελ δηλώνει ότι δεν χρειάζεται να βιαστεί η Βρετανία να υποβάλλει την αίτηση εξόδου από την Ένωση, είναι φυσικό να δημιουργούνται υποψίες ότι η έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ δεν είναι αναπόφευκτη.

Η επί τόπου στροφή των πολιτικών

Οι υποστηρικτές του Brexit δεν αντέδρασαν στις παραπάνω εξελίξεις.  Αντίθετα, άρχισαν να αποχωρούν σταδιακά από το προσκήνιο και να κρατούν αποστάσεις από όσα έλεγαν πριν το δημοψήφισμα. Ο Φάρατζ παραιτήθηκε, ο Μπόρις Τζόνσον και ο Μάικλ Γκαβ παραμερίστηκαν, και οι υποσχέσεις της καμπάνιας τους διαγράφτηκαν από το διαδίκτυο.  

Η αλλαγή στάσης των πολιτικών μετά το δημοψήφισμα μάλλον συνδέεται άμεσα με τη δυσαρέσκεια των τραπεζιτών για το αποτέλεσμα. Οι πρωτεργάτες τόσο του Brexit, όσο και του Remain, είναι θερμοί υποστηρικτές της διεθνούς οικονομικής ελίτ, και περίμεναν το αντίθετο αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα. Εξάλλου, όπως επιβεβαιώθηκε στις 8 Ιουλίου από το νέο γενικό γραμματέα του βρετανικού υπουργείου οικονομικών, το υπουργείο δεν είχε κάνει κανένα σχέδιο αντιμετώπισης του Brexit.  

Ένα πολύ βρετανικό πραξικόπημα

Προφανώς οι πολιτικοί έπεσαν έξω στους υπολογισμούς τους, διότι δεν υπολόγισαν την έκφραση οργής πολλών λαϊκών στρωμάτων, η οποία συνετέλεσε στην επικράτηση του Brexit.   Συνεπώς κάθε μελλοντική προσπάθεια ανατροπής του αποτελέσματος δεν πρέπει να προκαλέσει έκπληξη.  Η πρόσφατη ιστορία της ΕΕ βρίθει από παραδείγματα ανατροπής της λαϊκής βούλησης.  

Ωστόσο, για να κρατηθούν τα δημοκρατικά προσχήματα, η ανατροπή δεν μπορεί να γίνει μονομιάς.  Οι υπαινιγμοί που προαναφέρθηκαν μάλλον αποτελούν το πρώτο στάδιο ενός «πολύ βρετανικού πραξικοπήματος». Δεν θα είναι παράξενο εάν σε λίγους μήνες αρχίζουν να διατυπώνονται οικονομικά και κοινωνικά επιχειρήματα υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, όπως η προστασία των Βρετανών που εργάζονται σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Εφόσον τα «κατάλληλα άτομα» συμμετάσχουν στις διαβουλεύσεις για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, η ανατροπή του Brexit είναι πολύ πιθανή. Οι γενναιόδωρες δωρεές από hedge funds και τράπεζες στο κόμμα των Συντηρητικών εγγυούνται ότι τα εν λόγω άτομα δεν θα μείνουν απέξω.