«...αναδιάρθρωση του χρέους με τη συμμετοχή του ΔΝΤ σημαίνει και νέο Μνημόνιο»

Το Μνημόνιο του ΔΝΤ κι ένα ιδανικό σενάριο για την Ελλάδα

Tvxs Ανάλυση  16 Οκτ. 2016

O πρώην υπουργός Οικονομίας Νίκος Χριστοδουλάκης το προεξόφλησε ρητά, στην επιτροπή της Βουλής για το δημόσιο χρέος: «Συμφωνία για την αναδιάρθρωση του χρέους με τη συμμετοχή του ΔΝΤ», είπε, «σημαίνει και νέο Μνημόνιο».

Ο νυν υπουργός Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης το έθεσε ως επιτακτικό ερώτημα χθες στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, προσδιορίζοντάς το και ως σημείο πολιτικής και υπαρξιακής καμπής για την κυβέρνηση: «Εάν η η απόφαση για το χρέος», είπε, «συνοδευτεί από νέο μνημόνιο πρέπει να απαντηθεί το πού πάμε».
Το «κακό» και το «χειρότερο» σενάριο
Eίτε μετά Μνημονίου όμως, είτε χωρίς, η κυβέρνηση δεν έχει εύκολα διλήμματα μπροστά της το επόμενο διάστημα. Και η επιλογή ανάμεσα σε «συμφωνία για το χρέος με το ΔΝΤ» και σε «μη συμφωνία χωρίς το ΔΝΤ» μπορεί να είναι απλώς το κακό και το χειρότερο σενάριο.
Στο Μαξίμου και στο οικονομικό επιτελείο η εικόνα αυτή έχει...
 συνέχεια
...αρχίσει να γίνεται αρκούντως καθαρή και ο προβληματισμός εντείνεται. Στη δημόσια ανταλλαγή τελεσιγράφων μεταξύ Ουάσιγκτον και Βερολίνου των τελευταίων εβδομάδων, αλλά και στα παρασκηνιακά μηνύματα που λαμβάνει η Αθήνα μέσω ευρωπαϊκών και αμερικανικών διαύλων, έχει γίνει σαφές ότι η συμφωνία μείωσης του χρέους που ζητά του ΔΝΤ περιλαμβάνει και τέσσερις ακόμη αδιαπραγμάτευτους όρους: Παράλληλη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά και περαιτέρω «γενναίες μεταρρυθμίσεις» στην αγορά εργασίας, στο ασφαλιστικό και στο φορολογικό.
Οι όροι του ΔΝΤ
Κοινώς, και όπως ευθαρσώς δήλωσε τόσο η Ντέλια Βελκουλέσκου πριν από την τελευταία της αναχώρηση από την Αθήνα όσο και ο Πολ Τόμσεν στις κλειστές συζητήσεις του Washington Club, μια ενδεχόμενη άρση του «πολιτικού αδιεξόδου» με τη Γερμανία και συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα θα σήμαινε αυτομάτως και αιτήματα για ομαδικές απολύσεις, περαιτέρω περικοπές και στις τρέχουσες συντάξεις, καθώς και νέα μείωση του αφορολόγητου ορίου.
Στον αντίποδα, μια παράταση της κόντρας Βερολίνου – ΔΝΤ και μια παραμονή του Ταμείου εκτός Ελλάδας (ή και αναβολή λήψης της απόφασής για τη συμμετοχή του ή μη) θα σήμαινε μεν ότι δεν επίκεινται πιέσεις για πρόσθετα, δύσκολα κοινωνικά μέτρα – παράλληλα, όμως θα σήμαινε και «πάγωμα» επ’ αόριστον των όποιων αποφάσεων για το ελληνικό χρέος.
Ένα τέτοιο «πάγωμα» οδηγεί κατ’ επέκταση σε ανατροπή και το κυβερνητικό σχέδιο-αφήγημα για επιστροφή στις αγορές εντός του πρώτου εξαμήνου του 2017, ανάκτηση της επενδυτικής εμπιστοσύνης και είσοδο σε τροχιά ουσιαστικά οικονομικής ανάκαμψης.
Ο «τρίτος δρόμος» και η ΕΚΤ
Ενώπιον των δύο αυτών επιλογών, υπάρχουν κυβερνητικά στελέχη που βλέπουν τον «τρίτο δρόμο» ως το ιδανικό σενάριο για την Ελλάδα. Και, παρ’ ότι η επίσημη θέση της κυβέρνησης παραμένει πως βλέπει «θετικά» τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, ο εν λόγω «τρίτος δρόμος» δεν έχει χώρο για το Ταμείο.

Με βάση αυτό το ιδανικό σενάριο, η συμμετοχή του ΔΝΤ θα παραμείνει σε εκκρεμότητα και η λύση θα είναι αμιγώς ευρωπαϊκή με το βάρος να πέφτει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον Μάριο Ντράγκι.
Όπως αναφέρουν πηγές με συμμετοχή στις σχετικές συζητήσεις, με το τέλος της δεύτερης αξιολόγησης θα προσδιοριστούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο τουλάχιστον τα βραχυπρόθεσμα μέτρα μείωσης του χρέους, θα επαναβεβαιωθεί με πιο δεσμευτικό τρόπο ο μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος οδικός χάρτης, και αμέσως μετά η ΕΚΤ θα αποδεχθεί την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Μια δύσκολη «πολιτική λύση»
Το σενάριο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ήδη συζητηθεί και σε ευρωπαϊκό επίπεδο – πρόκειται, όμως, για ένα σενάριο που προϋποθέτει «ετυμηγορία» της ΕΚΤ ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο, την ώρα που δεν θα υπάρχει αντίστοιχη έκθεση βιωσιμότητας από το ΔΝΤ.
Κοινώς, προϋποθέτει σαφώς πολιτική λύση και, κυρίως, πρόθεση ανοιχτής σύγκρουσης – έως και ρήξης – του Μάριο Ντράγκι με το Βερολίνο. Δεν είναι μια προοπτική που συγκεντρώνει ισχυρές πιθανότητες αυτή τη στιγμή, πόσο μάλλον αφού ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επιμένει και στο σχέδιό του για μεταφορά όλων των «πολιτικών εξουσιών» επί της δημοσιονομικής πολιτικής από την «ελαστική» Κομισιόν στον αυστηρό – και γερμανικά ελεγχόμενο – ESM.
Πρόκειται, ωστόσο, για μια προοπτική που η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει να διερευνήσει μέχρις εσχάτων. Και που τα πρώτα μηνύματα για την -πολιτική τουλάχιστον- απήχησή της ίσως έρθουν από την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής της επόμενης Πέμπτης…