Ο «άξονας του Νότου» φέρνει νεύρα στο Βερολίνο

Tvxs Ανάλυση Τελευταία ανανέωση 16:55 | 13 Σεπ. 2016

Tο Βερολίνο έχει νεύρα, ο ευρωπαϊκός Νότος ξορκίζει αίφνης (;) τη λιτότητα και, μαζί, και τις πολιτικές του αγωνίες, και ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται ενώπιον νέας ανοιχτής, όσο και δύσκολης, πρόκλησης: Να μετατρέψει την σημειολογική – σε πρώτο χρόνο – επιτυχία της συνόδου του Club Med στην Αθήνα σε ουσιαστικό και στρατηγικό όχημα αλλαγής των συσχετισμών και των συμμαχιών στην Ευρώπη.
Το πρώτο τεστ επί της πραγματικής δυναμικής που μπορεί να έχει αυτό το όχημα αναμένεται την Παρασκευή, στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής της Μπρατισλάβα. Και η πρώτη γεύση επί του βαθμού δυσκολίας του εγχειρήματος ήρθε ήδη από χθες, με τα δύο «όχι» της Μέρκελ και του Σόιμπλε προς την Αθήνα.
 
Το «όχι» για τις γερμανικές αποζημιώσεις
Το πρώτο «nein» διαμηνύθηκε από τον γερμανό κυβερνητικό εκπρόσωπο Στέφαν Ζάιμπερτ και αφορούσε τις γερμανικές...
συνέχεια
...αποζημιώσεις – θέμα, που άφησε εκ νέου ανοιχτό ο έλληνας πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στη ΔΕΘ.
«Το θέμα έχει λήξει νομοθετικά και πολιτικά», είπε ο κ. Ζάιμπερτ, ενώ ο εκπρόσωπος Τύπου του Γερμανού υπουργείου Εξωτερικών ανέλαβε να κάνει το μήνυμα ακόμη πιο καθαρό λέγοντας ότι «δεν υπάρχει περίπτωση να δεχθούμε διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα για το θέμα των αποζημιώσεων».
«Μετά τις εκλογές το χρέος»
Το δεύτερο «nein» αφορά το θέμα του χρέους και ήρθε μέσω του γερμανικού πρακτορείου ΜΝΙ: Πηγές της ΕΕ, τις οποίες επικαλείται το πρακτορείο, φέρονται να δήλωσαν ότι οι ευρωπαίοι δεν είναι πρόθυμοι να συζητήσουν άμεσα τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους παρ’ ότι αναγνωρίζουν – με πρώτη την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα – την αναγκαιότητά τους.
Κατά τις ίδιες πηγές, το ζήτημα του χρέους πιθανότατα δεν πρόκειται να αντιμετωπιστεί πριν από τις γερμανικές εκλογές, ενώ αξιωματούχοι της ΕΕ προδικάζουν ήδη καθυστέρηση στην δεύτερη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος. Και σημειώνουν – με προφανές νόημα – ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει ζητήσει να διεξαχθεί η τρέχουσα αξιολόγηση με αυστηρά τεχνικούς όρους και κριτήρια.
Ελληνες κυβερνητικοί παράγοντες διαβάζουν αυτή τη διαρροή ως σαφές μήνυμα, κυρίως του Βερολίνου, προς την Αθήνα να μην επιχειρήσει να εντάξει την αξιολόγηση στο πλαίσιο των οποιονδήποτε πολιτικών διεργασιών. Και θεωρούν ότι και τα δυο «όχι» - τόσο εκείνο για το θέμα του χρέους, όσο κι εκείνο για τις αποζημιώσεις – στοχεύουν ακριβώς σε εκείνες τις πολιτικές διεργασίες που μπορεί να δρομολογήσει ο νεόδμητος  «άξονας του Νότου».
Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους τα δύο «όχι» υποκρύπτουν, ουσιαστικά, την ενόχληση και τον εκνευρισμό της Γερμανίας μπροστά στις κινήσεις διαμόρφωσης νέων συμμαχιών εντός της Ε.Ε. – συμμαχιών, που όπως κατέστη σαφές και στη σύνοδο κορυφής του Ζαππείου έχουν ως βάση τη στροφή της Ευρώπης από την λιτότητα στην ανάπτυξη.
Η «επανάσταση» της Μάλτας
Ο εν λόγω γερμανικός εκνευρισμός εντάθηκε μετά και την ξαφνική… επανάσταση της Μάλτας, η οποία αναλαμβάνει την προεδρία της Ε.Ε. το πρώτο εξάμηνο του 2017.
«Τα προγράμματα λιτότητας ανήκουν πλέον στην ιστορία», ήταν η δήλωση του μαλτέζου υπουργού Οικονομικών στο Bloomberg μετά τη άτυπη συνεδρίαση του Eurogroup στη Μπρατισλάβα – μια δήλωση, που έγινε την ίδια μέρα με τη σύνοδο των «7» στην Αθήνα, στην οποία πήρε μέρος και ο πρωθυπουργός της Μάλτας.
«Το καθαρό αυτό-μαστίγωμα που η αποφασίστηκε ομόφωνα από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα μείνει ως κηλίδα στην ευρωπαϊκή ιστορία» πρόσθεσε, αιφνιδιάζοντας όχι μόνον το Βερολίνο, αλλά και όσους θυμούνται ότι η Μάλτα ήταν πέρσι ανάμεσα στους πρώτους πολέμιους των ελληνικών αιτημάτων για χαλάρωση της λιτότητας.
Ο Ολάντ, ο Ρέντσι και ο Γιούνκερ
Στο Βερολίνο, η στροφή αυτή παρακολουθείται στενά, μαζί με το σταθερό ανέβασμα των τόνων κατά της λιτότητας από τον Ματέο Ρέντσι, την προεκλογική αγωνία του Φρανσουά Ολάντ, αλλά και τους διαύλους υπέρ της χαλάρωσης της λιτότητας που φαίνονται να έχουν ανοίξει – πιο συντεταγμένα πλέον – ανάμεσα στον ευρωπαϊκό Νότο και τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Η δε ανάσχεση της όποιας δυναμικής της είναι, σύμφωνα τουλάχιστον με κυβερνητικούς παράγοντες, και η βασική αιτία της σκληρής γραμμής που επιδεικνύεται προς την Αθήνα, τόσο σε ό,τι αφορά το χρέος όσο και την εν εξελίξει νέα επιθεώρηση από τους εκπροσώπους των δανειστών.
Οι ίδιοι παράγοντες κάνουν λόγο για αντίδραση «αναμενόμενη, που πιθανώς θα γίνει και πιο ηχηρή το επόμενο διάστημα», θεωρούν όμως ότι μεσοπρόθεσμα και μακρπρόθεσμα οι οιωνοί είναι, για πρώτη φορά, υπέρ της Ελλάδας. Και επενδύουν, πλην των άλλων, και στο ένστικτο της πολιτικής επιβίωσης Ολάντ και Ρέντσι που έχουν αμφότεροι μπροστά τους δύσκολες εκλογικές αναμετρήσεις.
Το κατά πόσο αυτό το ένστικτο θα αποδειχθεί ισχυρότερο του… ενστίκτου επιβίωσης της Μέρκελ και των εμμονών Σόιμπλε, θα φανεί μέσα στους επόμενους μήνες…