Πώς έγινε η καταστροφή στήν Πάρο μέ τό “νόμο τής σιωπής”...

Oμερτά Covid-19: Η ανατομία της καταστροφής στην Πάρο

Την πελατειακή κουλτούρα, τα ελλείμματα του συστήματος δημόσιας υγείας, την ανευθυνότητα της πολικής προστασίας καθώς και εγκληματικά λάθη,  καταγράφει στο αποκαλυπτικό κείμενο για το Tvxs.gr, ο Γιώργος Παπανικολάου, ψυχίατρος-ψυχαναλυτής, διευθυντής του ιατροπαιδαγωγικού κέντρου Olga Spizer στο Παρίσι.
«Πηγαινοέρχομαι στην Πάρο, τόπο καταγωγής μου, από το 1964. Έχω βιωματική εμπειρία της εξέλιξης του νησιού σε έναν από τους πιο δυναμικούς τουριστικούς προορισμούς της χώρας και μέσω του “Συλλόγου Φίλων της Πάρου” έχω προσπαθήσει να συμβάλω στην αειφόρο ανάπτυξη του νησιού με ιδιαίτερη έμφαση στο σύστημα δημόσιας υγείας που παρουσιάζει σοβαρά ελλείμματα.
Το φετινό καλοκαίρι ήταν τραυματικό για όλους όσοι συνδέονται με την Πάρο. Η αγωνία για τα τουριστικά κέρδη πυροδότησε μια αλλοπρόσσαλλη διαχείριση της υγεινονομικής κρίσης, με περισσότερο κεντρική και λιγότερο τοπική εύθύνη, με καταστροφικά αποτελέσματα ακόμη και για την οικονομία του νησιού, στο όνομα της οποίας θυσιάστηκε η πρόληψη.
Το χρονικό της καταστροφής:

• Από την αρχή της καλοκαιρινής περιόδου, η Πάρος παρουσιαζόταν ως νησί “Covid free” με σκοπό την διαφήμισή του και την προσέλκυση τουριστών. Υπερτονίζονταν οι δωρεές για την προμήθεια σύγχρονων τεστ ανίχνευσης του Covid-19, ο εξοπλισμός του Κέντρου Υγείας κοκ, χωρίς καμία απολύτως νύξη για τα μέτρα ατομικής προστασίας και για την αναγκαστική διαφοροποίηση του τρόπου διασκέδασης σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

• Δεν υπήρξε κανένας έλεγχος (διαγνωστικό τεστ) στις αφίξεις, ακτοπλοϊκά και αεροπορικά, ούτε λόγος για ιχνηλάτηση των επαφών όταν άρχισαν να παρουσιάζονται κρούσματα, και φυσικά κανένας έλεγχος της τήρησης της καραντίνας όπου επιβλήθηκε. Εστίες υπερμετάδοσης, όπως κλειστά μπαρ και κλαμπ άνοιξαν κανονικά και έκλεισαν όταν η μόλυνση του νησιού είχε επεκταθεί.

• Από τα μέσα Ιουλίου και μετά, καθημερινά, όλοι έβλεπαν εικόνες μεγάλου συνωστισμού και χαλάρωσης. Αυτό έγινε κατά τη γνώμη μου με σκοπό να μειωθεί ο φόβος των κατοίκων και των επισκεπτών του νησιού ώστε αυτοί να καταναλώνουν χωρίς αναστολές τουριστικά προϊόντα και υπηρεσίες

• Συγχρόνως ο κόσμος είχε μεγάλη αγωνία για το αν υπήρχαν κρούσματα, διατυπώθηκαν μάλιστα και κατηγορίες ότι κρύβονταν (όταν πράγματι δεν υπήρχαν) 

• Εκείνο που πραγματικά συνέβαινε, είναι ότι κόσμος περίμενε πρώτα να ακουστεί ότι υπάρχουν κρούσματα και μετά να πάρει κάποια μέτρα προστασίας. Αυτό φυσικά γινόταν με την απόλυτη ανοχή των ελεγκτικών αρχών και του Δήμου.

Το πρώτο κρούσμα ανακοινώθηκε στις 14 Ιουλίου από τον ιατρικό διευθυντή του κέντρου υγείας Γ. Τζανίδη στο Facebook. Επρόκειτο για μία ασθενή που κυκλοφορούσε επί ημέρες στην Πάρο και είχε έρθει σε επαφή με πολύ κόσμο. Η ανακοίνωση διαβάστηκε και αναπαράχθηκε πολύ. Ακολούθησε mail προς όλες τις μονάδες της Διοικησης Υγειονονικής Περιφέρειας (ΔΥΠΕ) με το εξής περιεχόμενο

«Προς:
Προέδρους Δ.Ε.
Υπεύθυνους για το Συντονισμό της Επιστημονικής Λειτουργίας Κ.Υ. 2ης Υ.ΠΕ. Πειραιώς και Αιγαίου
Με αφορμή τα Δελτία Τύπου που εξέδωσαν τις τελευταίες μέρες Κ.Υ. και αφορούσαν ενημέρωση του κοινού για κρούσματα COVID-19, σας επισημαίνουμε ότι κανένα Δελτίο Τύπου δε θα εκδίδεται χωρίς προηγούμενη ενημέρωση και συνεννόηση με τη Διοίκηση της 2ης Υ.ΠΕ. Πειραιώς και Αιγαίου.
Σας  υπενθυμίζουμε ότι η αρμοδιότητα και η ευθύνη για την ενημέρωση για επιβεβαιωμένα περιστατικά COVID-19 ανήκει αποκλειστικά στον ΕΟΔΥ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΡΟΪΛΟΣ, ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ 2ΗΣ ΥΠΕ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ»

• Ακολούθησε συνέντευξη του Δημάρχου που προσπάθησε να μειώσει τη σοβαρότητα της κατάστασης αναφέροντας ψευδώς ότι η γυναίκα ήταν ασυμπτωματική (αντιθέτως ήταν βαρέως πάσχουσα, είχε δύσπνοια και διακομίστηκε αμέσως) και ότι ήταν «από την Αθήνα» περνώντας και πάλι την εικόνα ότι το νησί είναι καθαρό και τον ιό τον έφερε ένας «ξένος». 

• Στο εξής ακολούθησε «ομερτά» για τα κρούσματα, Ο Δήμαρχος αλλά και η επιτροπή κρίσης ενημερώνονταν για την αύξηση αλλά δεν έπαιρναν καμία πρωτοβουλία για μέτρα προστασίας ή για την ενημέρωση του πληθυσμού. Χαρακτηριστικά όταν η ιστοσελίδα parianos typos  ανακοίνωσε και άλλο κρούσμα (με άγνωστη πηγή πληροφόρησης) όλοι έσπευσαν να την καταγγείλουν.

• Η συνέχεια από εκεί και πέρα είναι γνωστή. Mini lockdown, έκτακτα μέτρα με τα οποία στοχοποιήθηκε το νησί και τραυματίστηκε η φήμη του, ακυρώσεις αφίξεων, άρον-άρον αναχωρήσεις, απολύσεις και μειώσεις μισθών σε εποχικούς εργαζόμενους λόγω της αναστολής λειτουργίας των επιχειρήσεων τα μεσάνυχτα . Ενας ξαφνικός οικονομικός θάνατος σε συνθήκες υγειονομικής ανασφάλειας και πλήρους αβεβαιότητας για το τι θα συμβεί το επόμενο καλοκαίρι.

Συμπερασματικά: Όλα έγιναν λάθος στην Πάρο. Ο λαϊκισμός και η πελατειακή κουλτούρα της αυτοδιοικητικής αρχής συνδυάστηκαν δραματικά με τα ελλείμματα του συστήματος δημόσιας υγείας και την ανευθυνότητα της πολικής προστασίας.
Για να σωθεί ο τουρισμός δεν υπήρξε σχέδιο πρόληψης αλλά, αντίθετα, συσκοτίστηκε η υγειονομική πραγματικότητα και εκ των υστέρων θανατώθηκε ο τουρισμός, πάλι χωρίς σχέδιο, με ανυπολόγιστες οικονομικές επιπτώσεις και ένα βαθύ τραύμα στον συλλογικό ψυχισμό της τοπικής κοινωνίας. Η οποία  βρέθηκε στην αρχή απροστάτευτη και στο τέλος τιμωρήθηκε για μια ευθύνη που, 
κατά το μεγαλύτερο μέρος, δεν ήταν δική της.
 Γιώργος Παπανικολάου  27 Αυγ. 2020