Από την Ευρώπη ξεκινά η μεγάλη αλλαγή

     

Του Γιάννη Α. Μυλόπουλου*

Δύο κρίσιμα ερωτήματα βασανίζουν τα τελευταία χρόνια την Ελλάδα της κρίσης, της φτώχειας, της δυστυχίας και της απόγνωσης. Δύο ερωτήματα τα οποία πλανώνται μεν πάνω από τα ερείπια της Ελλάδας, αλλά δεν συζητιούνται ανοιχτά, ούτε καν τίθενται στον δημόσιο διάλογο ως θέματα προς συζήτηση, προκειμένου να ξεκινήσει και η αναζήτηση απαντήσεων σε αυτά. Εν μέσω οικονομικής κρίσης και εθνικής συμφοράς, έχουμε αναθέσει τη διακυβέρνηση της χώρας στις δύο κατεξοχήν υπεύθυνες για τη σημερινή κατάσταση πολιτικές δυνάμεις, που συνεχίζουν να κάνουν αυτό που ξέρουν, επαναλαμβάνουν δηλαδή τις ίδιες πολιτικές της φθοράς, τρέχοντας πίσω από τις επιταγές των νεοφιλελεύθερων δανειστών και σφυρίζοντας αδιάφορα για τις πραγματικές αιτίες του οικονομικού και κοινωνικού μας καταποντισμού. Ουδείς ασχολείται συνεπώς με αυτό καθ’ εαυτό το έγκλημα και ουδείς συζητά το τι θα αντικαταστήσει τη σημερινή Ελλάδα της χρεοκοπίας, της ύφεσης και της διαφθοράς, την Ελλάδα δηλαδή του τίποτε και του πουθενά. Κι έτσι, με τούτα και με τα άλλα, παραμένουν αναπάντητα στο διηνεκές τα δύο κρίσιμα για τη χώρα και το μέλλον της ερωτήματα που αφορούν το μεν ένα το τι έφταιξε και φτάσαμε μέχρι εδώ, το δε άλλο το ποια είναι η Ελλάδα που θέλουμε και πώς θα την οικοδομήσουμε.

Η διαδικασία της αυτογνωσίας είναι αναγκαία, πρώτα και κύρια για να αποφύγουμε την επανάληψη των ίδιων λαθών κι ύστερα για να θεραπεύσουμε τις πηγές και τις αιτίες τους. Δυστυχώς, περισσότερα από τέσσερα χρόνια μετά την εμφάνιση της κρίσης στην Ελλάδα και η συζήτηση αυτή ούτε καν έχει ξεκινήσει…




...Είναι σαφές ότι η περιδίνηση γύρω από το ίδιο πολιτικό προσωπικό, τις ίδιες μεθόδους και τις ίδιες πολιτικές θα συνεχίζεται αενάως, αν δεν κατανοήσουμε τις αιτίες που μας οδήγησαν μέχρι εδώ κι αν δεν αναγνωρίσουμε τα σφάλματα του παρελθόντος. Κι όταν αναφερόμαστε στα σφάλματα του παρελθόντος, δεν εννοούμε βεβαίως μόνο τα σφάλματα της πολιτικής ηγεσίας και του πολιτικού συστήματος, τα οποία επειδή ακριβώς ουδέποτε αναγνωρίσαμε, γι’ αυτό και έμμεσα επιτρέψαμε να συνεχίσουν να επαναλαμβάνονται. Αναφερόμαστε και στα λάθη που κάναμε εμείς οι ίδιοι οι Ελληνες, όταν επί δεκαετίες και με στόχο το κέρδος και τον εύκολο πλουτισμό εγκαταλείπαμε τις πνευματικές παραδόσεις και τις αξίες μας και καταστρέφαμε την κληρονομιά μας, φυσική και πνευματική, κυνηγώντας μονότονα υλικά αγαθά και ξένα πρότυπα. Ακολουθώντας κατά πόδας το όραμα της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, σύμφωνα με το οποίο όλοι, στο τέλος της ημέρας, θα γινόμαστε πιο πλούσιοι και πιο ευτυχείς, απλώς καταφέραμε να γίνουμε φτωχότεροι και δυστυχέστεροι. Κάτι που, αν κοιτάξουμε λίγο προσεκτικότερα γύρω μας, θα διαπιστώσουμε ότι συνέβη σε όλους όσοι εμπιστεύθηκαν και ακολούθησαν την ίδια νεοφιλελεύθερη πλάνη της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Εκτός βεβαίως από όσους ανήκαν στον σκληρό πυρήνα της, οι οποίοι ασφαλώς και ευνοήθηκαν τα μέγιστα. Με δυο λόγια, οι υποσχέσεις του εύκολου πλουτισμού και του υπερκέρδους για όλους, που αφειδώς μοίραζε η φρενήρης ανάπτυξη της παγκοσμιοποίησης τις τελευταίες δεκαετίες, σήμερα διαπιστώνεται ότι έκαναν τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους.

Ακόμη όμως και αν συνειδητοποιήσουμε πράγματι τι έφταιξε και φτάσαμε ώς εδώ, το ερώτημα παραμένει αμίλεικτο: κατά πόσο μπορούμε σήμερα να αλλάξουμε πορεία από μόνοι μας, ανεξάρτητα από το ευρωπαϊκό και το διεθνές πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον; Αν δηλαδή η ανάλυση ότι η οικονομική κρίση αναπτύχθηκε, αν όχι και επιβλήθηκε, από το διεθνές περιβάλλον είναι σωστή, πώς μπορούμε από μόνοι μας, εδώ, από τη μικρή Ελλάδα, να πάμε κόντρα στο κυρίαρχο ρεύμα και να επηρεάσουμε τις διεθνείς εξελίξεις στην κατεύθυνση της αλλαγής προτύπου; Αυτή η σκέψη ξεπερνά τις δικές μας δυνατότητες και καθηλώνει τους περισσότερους από εμάς σε μια μοιρολατρική αποδοχή ενός άνωθεν επιβεβλημένου κακού. Κάνοντας την κρίση να φαντάζει σαν επιδημία ή σαν αναπότρεπτη συμφορά.

Τη λύση δίνει η συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι δεν είμαστε οι μόνοι στον κόσμο που πιαστήκαμε στα δίχτυα της ίδιας αράχνης. Τουλάχιστον ο ευρωπαϊκός Νότος, μια ευρύτερη γεωγραφική περιφέρεια που ξεκινά από την Ελλάδα και την Κύπρο, διέρχεται την Ιταλία και την Ισπανία και φτάνει μέχρι την Πορτογαλία, εμφανίζει τα ίδια με εμάς συμπτώματα. Αν αξιοποιήσουμε την παραδοσιακή αρετή που θέλει την ισχύ να βρίσκεται στην ένωση των δυνάμεων, τότε ίσως οι επικείμενες ευρωεκλογές να γίνουν η αφετηρία για τη μεγάλη αλλαγή. Αν μάλιστα συνυπολογιστεί το γεγονός ότι το άρμα της πολιτικής αλλαγής στην Ευρώπη το οδηγεί ένας νέος Ελληνας πολιτικός αρχηγός, τότε ίσως δεν μιλάμε για σύμπτωση, αλλά μάλλον για συγχρονισμό…

Η αλλαγή που χρειαζόμαστε και που όλοι ονειρευόμαστε, για μια Ελλάδα της παραγωγής και της ανάπτυξης, της κοινωνικής συνοχής και της ευημερίας, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης, σήμερα περνά υποχρεωτικά από την αλλαγή προτύπου στην Ευρώπη. Με αυτή την οπτική, οι εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο μπορεί να αποδειχθούν ιστορικής σημασίας για τους πληττόμενους λαούς της γηραιάς ηπείρου.
* Πρύτανης ΑΠΘ
…………………………………………………………………………

efsyn.gr